این چنین شه را ز لشکر زحمت است ** لیک همره شد جماعت رحمت است‌‌

Böyle bir padişaha maiyetindeki asker, ancak zahmettir. Fakat bu “Topluluk rahmettir” deyip onlara uydu.

این چنین مه را ز اختر ننگهاست ** او میان اختران بهر سخاست‌‌

Böyle bir ay, yıldızlarla beraber gezmeden utanır. O, yıldızların içinde ancak onları parlatmak, onlara ihsan etmek için bulunur.

امر شاورهم پیمبر را رسید ** گر چه رایی نیست رایش را ندید

Reyine, tedbirine benzer isabetli bir rey, yerinde bir tedbir bulunmamakla beraber yine Peygamber’e “ Şâvirhum” emri geldi.

در ترازو جو رفیق زر شده ست ** نی از آن که جو چو زر گوهر شده ست‌‌ 3020

Terazide arpa, altınla arkadaş olmuştur. Fakat bununla arpanın da altın gibi kıymetlenmesi icabetmez.

روح قالب را کنون همره شده ست ** مدتی سگ حارس درگه شده ست‌‌

Ruh, şimdilik kalıba yoldaş olmuştur. (kalıp, ruhu korumaktır). Nitekim köpek de bir zaman için kapıyı korur.

چون که رفتند این جماعت سوی کوه ** در رکاب شیر با فر و شکوه‌‌

Bunlar; kudretli, şevketli aslanın maiyetinde dağa doğru gittikleri zaman

گاو کوهی و بز و خرگوش زفت ** یافتند و کار ایشان پیش رفت‌‌

İşleri rast geldi, bir dağ öküzü, bir dağ keçisi, bir de semiz tavşan avladılar.

هر که باشد در پی شیر حراب ** کم نیاید روز و شب او را کباب‌‌

Savaşçı aslanın maiyetinde giden kişinin kebabı, gece olsun, eksik olmaz.

چون ز که در بیشه آوردندشان ** کشته و مجروح و اندر خون کشان‌‌ 3025

Ölmüş yaralanmış, kan içinde bulunan avlarını dağdan çeke çeke ormana getirince,

گرگ و روبه را طمع بود اندر آن ** که رود قسمت به عدل خسروان‌‌

Kurt ve tilki padişahlara lâyık bir adaletle av hayvanlarının paylaşılmasına tamahlandılar.

عکس طمع هر دوشان بر شیر زد ** شیر دانست آن طمعها را سند

İkisinin de tamahı, aslana aksetti, o tamahın sebebini anladı.

هر که باشد شیر اسرار و امیر ** او بداند هر چه اندیشد ضمیر

Sırların aslanı ve beyi olan, kalpten geçenleri bilir.

هین نگه دار ای دل اندیشه جو ** دل ز اندیشه‌‌ی بدی در پیش او

Kendine gel, ey düşüncelere dalmayı huy edinen gönül! Onun huzurunda kötü düşüncelerden sakın!

داند و خر را همی‌‌راند خموش ** در رخت خندد برای روی‌‌پوش‌‌ 3030

O bilir, o anlar, eşeği sükût içinde sürer. Sırrını bildiğini anlatmamak, ayıbını yüzüne vurmamak için de yüzüne güler.

شیر چون دانست آن وسواسشان ** وانگفت و داشت آن دم پاسشان‌‌

Aslan, onların vesveselerini anladıysa da açmadı, bir şey söylemedi, onları korudu.

لیک با خود گفت بنمایم سزا ** مر شما را ای خسیسان گدا

Fakat kendi kendine “Yoksul hasisler sizi! Ben, sizin cezanızı veririm, size gösteririm ben!

مر شما را بس نیامد رای من ** ظنتان این است در اعطای من‌‌

”Size benim hükmüm kâfi gelmedi mi? Benim ihsanım hususunda zannınız bu mu?

ای عقول و رایتان از رای من ** از عطاهای جهان آرای من‌‌

Sizin akıllarınız, reyleriniz de benden; benim dünyamı aydınlatan ihsanlarımdandır.

نقش با نقاش چه سگالد دگر ** چون سگالش اوش بخشید و خبر 3035

Resim ressamı nasıl ayıplayabilir? Resme o ayıbı, o kötü görünüşü veren ressamdır.

این چنین ظن خسیسانه به من ** مر شما را بود ننگان زمن‌‌

Benim hakkımda böyle hasisçe bir zanna mı düşeceksiniz? Zamanın ayıbı, arı asıl sizsiniz.

ظانین بالله ظن السوء را ** گر نبرم سر بود عین خطا

Tanrı hakkında kötü zanda bulunanlar, sizin kellenizi uçurmazsam bu işim, hatanın ta kendisidir.

وارهانم چرخ را از ننگتان ** تا بماند بر جهان این داستان‌‌

Dünyayı sizin ayıbınızdan kurtarayım da bu hikâye, dünya durdukça söylenip dursun dedi.

شیر با این فکر می‌‌زد خنده فاش ** بر تبسمهای شیر ایمن مباش‌‌

Aslan bu düşünceyle açıkça gülüyordu. Aslanın gülümsemelerine emin olma.

مال دنیا شد تبسمهای حق ** کرد ما را مست و مغرور و خلق‌‌ 3040

Dünya malı, Tanrının gülümsemeleridir. Bizi bu suret sarhoş, mağrur ve perişan etmiştir.

فقر و رنجوری به استت ای سند ** کان تبسم دام خود را بر کند

Ey Kadri yüce kişi! Sana yoksulluk ve hastalık iyidir. Çünkü o gülümseme nihayet tuzağını kurar, seni düşürür!

امتحان کردن شیر گرگ را و گفتن که پیش آی ای گرگ بخش کن صیدها را میان ما

Aslanın kurdu imtihan ederek “ Kurt, huzuruma gel, bu avları aramızda payet “ demesi