English    Türkçe    فارسی   

1
3339-3363

  • جمله اطباق زمین و آسمان ** همچو خاشاکی در آن بحر روان‌‌
  • Bütün yerler, gökler; o yürüyen denizde, o can deryasında çör çöp gibidir.

  • حمله‌‌ها و رقص خاشاک اندر آب ** هم ز آب آمد به وقت اضطراب‌‌ 3340
  • Suda çör çöpün saldırması, oynaması, suyun dalgalanmasındandır.

  • چون که ساکن خواهدش کرد از مرا ** سوی ساحل افکند خاشاک را
  • İnat eder de onları hareketsiz bırakmayı dilerse kıyıya atıverir.

  • چون کشد از ساحلش در موج گاه ** آن کند با او که آتش با گیاه‌‌
  • Kıyıdan dalgalandığı yere, kendisine çekti mi... ateş, ota ne yaparsa deniz de onlara onu yapar (hepsini siler, süpürür, yok eder).

  • این حدیث آخر ندارد باز ران ** جانب هاروت و ماروت ای جوان‌‌
  • Bu söze de son yoktur. Ey genç sen yine Hârût Mârût hikâyesine dön.

  • باقی قصه‌‌ی هاروت و ماروت و نکال و عقوبت ایشان هم در دنیا به چاه بابل‌‌
  • Hârût, Mârût hikâyesinin sonu ve onların, dünyada Bâbil Kuyusunda cezalandırılmaları

  • چون گناه و فسق خلقان جهان ** می‌‌شدی بر هر دو روشن آن زمان‌‌
  • Bu iki melek, cihan halkının günahını, kötülüğünü görünce,

  • دست‌‌خاییدن گرفتندی ز خشم ** لیک عیب خود ندیدندی به چشم‌‌ 3345
  • Hiddetlerinden ellerini ısırıyorlardı. Fakat gözleriyle kendi ayıplarını görmüyorlardı.

  • خویش در آیینه دید آن زشت مرد ** رو بگردانید از آن و خشم کرد
  • Bir çirkin, aynada kendisini görünce yüzünü çevirmiş, kızmış.

  • خویش بین چون از کسی جرمی بدید ** آتشی در وی ز دوزخ شد پدید
  • Kendisini gören kendisini beğenen; birisinde bir suç gördü mü...İçinde cehennemden daha şiddetli bir ateş parlar.

  • حمیت دین خواند او آن کبر را ** ننگرد در خویش نفس گبر را
  • O, bu kibre din gayreti adını takar; kendi kâfir nefsini görmez.

  • حمیت دین را نشانی دیگر است ** که از آن آتش جهانی اخضر است‌‌
  • Din gayretinin başka alâmeti vardır. O ateşten bütün bir dünya yeşerir, hayat bulur.

  • گفت حقشان گر شما روشان‌‌گرید ** در سیه کاران مغفل منگرید 3350
  • Tanrı; Hârût’la Mârût’a “ Eğer siz, nurdan yaratılmış, mâsum melekseniz aldanmış, ziyankâr suçluları görmeyin.

  • شکر گویید ای سپاه و چاکران ** رسته‌‌اید از شهوت و از چاک ران‌‌
  • Ey gökyüzünün askerleri, benim kullarım! Şükredin ki şehvetten ve cinsi temayülden kurtulmuşsunuz.

  • گر از آن معنی نهم من بر شما ** مر شما را بیش نپذیرد سما
  • Eğer size de şehvet versem, artık gök, sizi kabul etmez.

  • عصمتی که مر شما را در تن است ** آن ز عکس عصمت و حفظ من است‌‌
  • Sizdeki mâsumluk, benim ismetimin, benim korumamın aksindendir.

  • آن ز من بینید نز خود هین و هین ** تا نچربد بر شما دیو لعین‌‌
  • O mâsumluğu benden bilin, kendinizden değil. Kendinize gelin, kendinize... Lânetlenmiş Şeytan, size galip gelmesin” dedi.

  • آن چنان که کاتب وحی رسول ** دید حکمت در خود و نور اصول‌‌ 3355
  • Nitekim Peygamberin vahiy kâtibi de hikmeti kendisinde gördü, kendine de vahiy geliyor zannetti.

  • خویش را هم صوت مرغان خدا ** می‌‌شمرد آن بد صفیری چون صدا
  • Tanrı kuşlarının sesi, kendinde de var sandı, o kötü ıslık, o kuşların sesi gibi güzeldir zannına düştü.

  • لحن مرغان را اگر واصف شوی ** بر مراد مرغ کی واقف شوی‌‌
  • Sen, kuşların seslerini övüp dururken nereden kuşun muradını anlayacaksın.

  • گر بیاموزی صفیر بلبلی ** تو چه دانی کاو چه دارد با گلی‌‌
  • Bülbülün sesini öğrensen, tanısan da gül ile ne yapıyor, ne işi var? Nereden bileceksin?

  • ور بدانی باشد آن هم از گمان ** چون ز لب جنبان گمانهای کران‌‌
  • Kıyas ve şüphe yoluyla bildiğini farz edelim... O biliş sağırların, dudak oynamasından anladıkları kadar bir anlayış ve bilişten ibarettir.

  • به عیادت رفتن کر بر همسایه‌‌ی رنجور خویش‌‌
  • Sağırın hasta komşusuna hatır sormaya gidişi

  • آن کری را گفت افزون مایه‌‌ای ** که ترا رنجور شد همسایه‌‌ای‌‌ 3360
  • Anlayışlı, hal hatır, yol yordam bilen birisi bir sağıra “ komşun hasta” diye haber verdi.

  • گفت با خود کر که با گوش گران ** من چه دریابم ز گفت آن جوان‌‌
  • Sağır, kendi kendisine dedi ki: “ Bu sağır kulakla ben onun sözünü nereden anlayacağım.

  • خاصه رنجور و ضعیف آواز شد ** لیک باید رفت آن جا نیست بد
  • Hele hasta olur, sesi pek çıkmazsa... Fakat mutlaka da gitmek lâzım.

  • چون ببینم کان لبش جنبان شود ** من قیاسی گیرم آن را هم ز خود
  • Dudağını oynar görünce ne dediğini kıyas yoluyla kendiliğinden düşünür, bulurum.