ای برادر دست وا دار از سخن ** خود خدا پیدا کند علم لدن‌‌

Kardeş, sözden el çek ki bizzat Tanrı, sende Ledün ilmini meydana çıkarsın.

بس بود خورشید را رویش گواه ** أی شی‌‌ء أعظم الشاهد إله‌‌

Güneşin varlığına delil kendisi yeter. Tanrı’dan daha ulu şahit kimdir?

نه بگویم چون قرین شد در بیان ** هم خدا و هم ملک هم عالمان‌‌

Hayır... Söyleyeceğim çünkü Kur’an’da şahadet hususunda hep beraberce Tanrı da anılmıştır, melek de âlimler de.

یشهد الله و الملک و اهل العلوم ** إنه لا رب إلا من یدوم‌‌ 3645

Tanrı da şahadet eder, melekler de, bilgili kişiler de: Şüphe yok ki Rabb, ancak daimî Tanrı’dır...

چون گواهی داد حق که بود ملک ** تا شود اندر گواهی مشترک‌‌

Hak, şahadet edince melek kim oluyor ki şahadette Tanrı ile müşterek olsun!

ز آن که شعشاع حضور آفتاب ** بر نتابد چشم و دلهای خراب‌‌

Çünkü ziyaya tahammül edemeyen zavallı gözlerle biçare gönüllerin güneşin nuruna ve güneşe takatleri yoktur.

چون خفاشی کاو تف خورشید را ** بر نتابد بگسلد اومید را

Bu çeşit gözler, böyle gönüller, yarasaya benzerler. Yarasa güneşin ışığına, güneşin hararetine tahammül edemez, ümidini keser ( güneşten mahrum kalır)

پس ملایک را چو ما هم یار دان ** جلوه گر خورشید را بر آسمان‌‌

Gökyüzünde cilve eden güneşe şahadette, melekleri de bize dost, bize eş bil!

کاین ضیا ما ز آفتابی یافتیم ** چون خلیفه بر ضعیفان تافتیم‌‌ 3650

“ Biz o tek güneşten nurlandık, güneşin halifesi gibi zayıfları nurlandık” diye şahadet ederler.

چون مه نو یا سه روزه یا که بدر ** مرتبه‌‌ی هر یک ملک در نور و قدر

Her melek; yeni ay, yahut üç günlük ay, yahut da dolunay gibi kemal, nur ve kudret sahibidir.

ز اجنحه‌‌ی نور ثلاث او رباع ** بر مراتب هر ملک را آن شعاع‌‌

O şûle; üçer, dörder kanatlı meleklerin her birine, mertebelerine göre vurmakta, onları nurlandırmaktadır.

همچو پرهای عقول انسیان ** که بسی فرق است شان اندر میان‌‌

Meleklerin kanatları insanların akıl kanatlarına benzer. İnsanların akılları arasında da çok fark vardır.

پس قرین هر بشر در نیک و بد ** آن ملک باشد که مانندش بود

İyilikte olsun, kötülükte olsun her insana kendisine benzer bir melek arkadaştır.

چشم اعمش چون که خور را بر نتافت ** اختر او را شمع شد تا ره بیافت‌‌ 3655

Gözü tahammül edemediği için çipile, yıldız ışık verir, o da bu suretle yol bulur.

گفتن پیغامبر علیه السلام مر زید را که این سر را فاش تر از این مگو و متابعت نگاه دار

Peygamber Sallâllahu Aleyhi Vesellem’in Zeyd’e “Bunun sırrını faşetme; gözet!” demesi

گفت پیغمبر که اصحابی نجوم ** رهروان را شمع و شیطان را رجوم‌‌

Peygamber “ Sahabem yıldızlar gibi yola gidenlere ışık, şeytanlara taştır” dedi.

هر کسی را گر بدی آن چشم و زور ** کاو گرفتی ز آفتاب چرخ نور

Herkes uzaktan görebilseydi gökyüzündeki güneşle nurlanırdı.

کی ستاره حاجت استی ای ذلیل ** که بدی بر نور خورشید او دلیل‌‌

Ve ey aşağılık kişi, güneşin nuruna delalet etmek üzere yıldıza ne lûzum kalırdı?

ماه می‌‌گوید به خاک و ابر و فی ** من بشر بودم ولی یوحی الی‌‌

Ay; buluta, toprağa ve gölge der ki: “Ben de sizin gibi insanım. Ancak bana vahiy geliyor.

چون شما تاریک بودم در نهاد ** وحی خورشیدم چنین نوری بداد 3660

Ben de yaratılışta sizin gibi karanlıktım. Fakat vahiy güneşi, bana böyle bir nur verdi.

ظلمتی دارم به نسبت با شموس ** نور دارم بهر ظلمات نفوس‌‌

Güneşlere nispetle biraz karanlığım, fakat insanların karanlıklarına nispetle nurluyum.

ز آن ضعیفم تا تو تابی آوری ** که نه مرد آفتاب انوری‌‌

Tahammül edebilesin diye nurum zayıf. Çünkü sen parlak güneşin eri değilsin.

همچو شهد و سرکه در هم بافتم ** تا سوی رنج جگر ره یافتم‌‌

Balla sirkeden meydana gelen sirkengebin gibi ben de nurlu zulmetten meydana geldim ve bu suretle kalp hastalığına yol buldum, faydalı oldum.

چون ز علت وارهیدی ای رهین ** سرکه را بگذار و می‌‌خور انگبین‌‌

Hasta adam hastalıktan kurtulunca sirkeyi bırak bal yiye gör.”

تخت دل معمور شد پاک از هوا ** بین که الرحمن علی العرش استوی‌‌ 3665

Gönül tahtı, heva ve hevesten arındı; gönülde “Er Rahmânu alel arşistevâ” sırrı zuhur etti.

حکم بر دل بعد از این بی‌‌واسطه ** حق کند چون یافت دل این رابطه‌‌

Bundan sonra Hak, gönle vasıtasız hükmeder. Çünkü gönül bu rabıtayı buldu.