گر تو طعنه می‌‌زنی بر بندگان ** مر ترا آن می‌‌رسد ای کامران‌‌

ور تو ماه و مهر را گویی جفا ** ور تو قد سرو را گویی دوتا

ور تو چرخ و عرش را خوانی حقیر ** ور تو کان و بحر را گویی فقیر 3910

آن به نسبت با کمال تو رواست ** ملک اکمال فناها مر تراست‌‌

که تو پاکی از خطر و ز نیستی ** نیستان را موجد و معنیستی‌‌

آن که رویانید داند سوختن ** ز آن که چون بدرید داند دوختن‌‌

می‌‌بسوزد هر خزان مر باغ را ** باز رویاند گل صباغ را

کای بسوزیده برون آ تازه شو ** بار دیگر خوب و خوب آوازه شو 3915

چشم نرگس کور شد بازش بساخت ** حلق نی ببرید و بازش خود نواخت‌‌

ما چو مصنوعیم و صانع نیستیم ** جز زبون و جز که قانع نیستیم‌‌

ما همه نفسی و نفسی می‌‌زنیم ** گر نخوانی ما همه اهرمنیم‌‌

ز آن ز اهرمن رهیدستیم ما ** که خریدی جان ما را از عمی‌‌

تو عصا کش هر که را که زندگی است ** بی‌‌عصا و بی‌‌عصا کش کور چیست‌‌ 3920

غیر تو هر چه خوش است و ناخوش است ** آدمی سوز است و عین آتش است‌‌

هر که را آتش پناه و پشت شد ** هم مجوسی گشت و هم زردشت شد

کل شی‌‌ء ما خلا الله باطل ** إن فضل الله غیم هاطل‌‌

باز گشتن به حکایت امیر المؤمنین علی کرم الله وجهه و مسامحت کردن او با خونی خویش‌‌

باز رو سوی علی و خونی‌‌اش ** و آن کرم با خونی و افزونی‌‌اش‌‌

گفت دشمن را همی بینم به چشم ** روز و شب بر وی ندارم هیچ خشم 3925

ز آنکه مرگم همچو من خوش آمده ست ** مرگ من در بعث چنگ اندر زده ست‌‌

مرگ بی‌‌مرگی بود ما را حلال ** برگ بی‌‌برگی بود ما را نوال‌‌

ظاهرش مرگ و به باطن زندگی ** ظاهرش ابتر نهان پایندگی‌‌

در رحم زادن جنین را رفتن است ** در جهان او را ز نو بشکفتن است‌‌

چون مرا سوی اجل عشق و هواست ** نهی لا تلقوا بأيدیکم مراست‌‌ 3930

ز آنکه نهی از دانه‌‌ی شیرین بود ** تلخ را خود نهی حاجت کی شود

دانه‌‌ای که تلخ باشد مغز و پوست ** تلخی و مکروهی‌‌اش خود نهی اوست‌‌