صد چو عالم در نظر پیدا کند ** چون که چشمت را به خود بینا کند

گر جهان پیشت بزرگ و بی‌‌بنی است ** پیش قدرت ذره ای می‌‌دان که نیست‌‌

این جهان خود حبس جانهای شماست‌‌ ** هین روید آن سو که صحرای شماست 525

این جهان محدود و آن خود بی‌‌حد است ** نقش و صورت پیش آن معنی سد است‌‌.

صد هزاران نیزه‌‌ی فرعون را ** در شکست از موسیی با یک عصا

صد هزاران طب جالینوس بود ** پیش عیسی و دمش افسوس بود

صد هزاران دفتر اشعار بود ** پیش حرف امیی آن عار بود

با چنین غالب خداوندی کسی ** چون نمیرد گر نباشد او خسی‌‌ 530

بس دل چون کوه را انگیخت او ** مرغ زیرک با دو پا آویخت او

فهم و خاطر تیز کردن نیست راه ** جز شکسته می‌‌نگیرد فضل شاه‌‌

ای بسا گنج آگنان کنج کاو ** کان خیال اندیش را شد ریش گاو

گاو که بود تا تو ریش او شوی ** خاک چه بود تا حشیش او شوی‌‌

چون زنی از کار بد شد روی زرد ** مسخ کرد او را خدا و زهره کرد 535

عورتی را زهره کردن مسخ بود ** خاک و گل گشتن نه مسخ است ای عنود

روح می‌‌بردت سوی چرخ برین ** سوی آب و گل شدی در اسفلین‌‌

خویشتن را مسخ کردی زین سفول ** ز آن وجودی که بد آن رشک عقول‌‌

پس ببین کین مسخ کردن چون بود ** پیش آن مسخ این به غایت دون بود

اسب همت سوی اختر تاختی ** آدم مسجود را نشناختی‌‌ 540

آخر آدم زاده‌‌ای ای ناخلف ** چند پنداری تو پستی را شرف‌‌

چند گویی من بگیرم عالمی ** این جهان را پر کنم از خود همی‌‌

گر جهان پر برف گردد سربه‌‌سر ** تاب خور بگدازدش با یک نظر

وزر او و صد وزیر و صد هزار ** نیست گرداند خدا از یک شرار

عین آن تخییل را حکمت کند ** عین آن زهر آب را شربت کند 545

آن گمان انگیز را سازد یقین ** مهرها رویاند از اسباب کین‌‌

پرورد در آتش ابراهیم را ** ایمنی روح سازد بیم را