-
آن امیران دگر یک یک قطار ** بر کشیده تیغهای آب دار
- Diğer emirler de bir bir katar olup (birbirlerinin ardınca dâvaya kalkışıp) keskin kılıçlar çektiler.
-
هر یکی را تیغ و طوماری به دست ** درهمافتادند چون پیلان مست
- Her birinin elinde bir kılıç ve bir tomar vardı; sarhoş filler gibi birbirlerine düştüler.
-
صد هزاران مرد ترسا کشته شد ** تا ز سرهای بریده پشته شد
- Yüz binlerce Hıristiyan öldü, bu suretle kesik başlardan tepe oldu.
-
خون روان شد همچو سیل از چپ و راست ** کوه کوه اندر هوا زین گرد خاست
- Sağdan, soldan sel gibi kanlar aktı. Havaya, dağlarcasına tozlar kalktı.
-
تخمهای فتنهها کاو کشته بود ** آفت سرهای ایشان گشته بود 705
- O vezirin ektiği fitne tohumları, onların başlarına afet kesilmişti.
-
جوزها بشکست و آن کان مغز داشت ** بعد کشتن روح پاک نغز داشت
- Cevizler kırıldı; içi sağlam olan, kırıldıktan sonra temiz ve lâtif ruha malik oldu.
-
کشتن و مردن که بر نقش تن است ** چون انار و سیب را بشکستن است
- Ancak ten nakşına ait olan öldürmek ve ölmek, nar ve elmayı kırmak, kesmek gibidir.
-
آن چه شیرین است او شد ناردانگ ** و آن که پوسیده ست نبود غیر بانگ
- Tatlı olan nardenk şerbeti olur, çürümüş olanın ise bir sesten başka bir şeyi kalmaz.
-
آن چه با معنی است خود پیدا شود ** و آن چه پوسیده ست او رسوا شود
- Esasen manası olan meydana çıkar; çürümüş olan rüsvay olur, gider.
-
رو به معنی کوش ای صورت پرست ** ز آن که معنی بر تن صورت پر است 710
- Ey surete tapan! Türü, manayı elde etmeye çalış! Çünkü mana suret tenine kanattır.
-
همنشین اهل معنی باش تا ** هم عطا یابی و هم باشی فتا
- Mana ehliyle düş, kalk ki hem atâ ve ihsan elde edesin, hem de fetâ olasın.
-
جان بیمعنی در این تن بیخلاف ** هست همچون تیغ چوبین در غلاف
- Bu cisimde manasız can; hilâfsız, kılıf içinde tahta kılıç gibidir.
-
تا غلاف اندر بود با قیمت است ** چون برون شد سوختن را آلت است
- Kılıfta bulundukça kıymetlidir. Çıkınca yakmaya yarar bir alet olur.
-
تیغ چوبین را مبر در کارزار ** بنگر اول تا نگردد کار زار
- Tahta kılıcı muharebeye götürme, ah-ü figane düşmemek için önce bir kere kontrol et;
-
گر بود چوبین برو دیگر طلب ** ور بود الماس پیش آ با طرب 715
- Eğer tahtadansa, yürü, başkasını ara; eğer elmassa sevinerek ileri gel!
-
تیغ در زرادخانهی اولیاست ** دیدن ایشان شما را کیمیاست
- Elmas kılıç, velilerin silâh deposundandır. Onları görmek, size kimyadır.
-
جمله دانایان همین گفته همین ** هست دانا رحمة للعالمین
- Bütün bilenler, ancak ve ancak bunu böyle demişlerdir: bilen âlemlere rahmettir.
-
گر اناری میخری خندان بخر ** تا دهد خنده ز دانهی او خبر
- Nar alıyorsan gülen (çatlak) narı al ki onun gülmesi, sana tanesi olduğunu haber versin.
-
ای مبارک خندهاش کاو از دهان ** مینماید دل چو در از درج جان
- O ne mübarek gülmedir ki can kutusundaki inci gibi, ağızdan gönlü gösterir.
-
نامبارک خندهی آن لاله بود ** کز دهان او سیاهی دل نمود 720
- Mübarek olmayan gülme, lâlenin gülmesidir: Ağzını açınca kalbinin karalığını gösterir.
-
نار خندان باغ را خندان کند ** صحبت مردانت از مردان کند
- Gülen nar bahçeyi güldürür. Erler sohbeti de seni erlerden eder.
-
گر تو سنگ صخره و مرمر شوی ** چون به صاحب دل رسی گوهر شوی
- Katı taş ve mermer bile olsan, gönül sahibine erişirsen cevher olursun.
-
مهر پاکان در میان جان نشان ** دل مده الا به مهر دل خوشان
- Temizlerin muhabbetini tâ canının içine dik. Gönlü hoş olanların muhabbetinden başka muhabbete gönül verme.
-
کوی نومیدی مرو امیدهاست ** سوی تاریکی مرو خورشیدهاست
- Ümitsizlik diyarına gitme, ümitler var. Karanlığa varma güneşler var.
-
دل ترا در کوی اهل دل کشد ** تن ترا در حبس آب و گل کشد 725
- Gönül, seni, gönül ehlinin diyarına; ten, seni su ve çamur hapsine çeker.