لابه کرده عیسی ایشان را که این ** دایم است و کم نگردد از زمین‌‌

لابه کرده عیسی ایشان را که این ** دایم است و کم نگردد از زمین‌‌ 85

İsa bunlara yalvardı. “Bu devamlıdır, yeryüzünden kalkmaz.

بد گمانی کردن و حرص آوری ** کفر باشد پیش خوان مهتری‌‌

Bir ulu kişinin sofrası başında kötü zanna düşmek ve harislik etmek küfürdür” dedi.

ز ان گدا رویان نادیده ز آز ** آن در رحمت بر ایشان شد فراز

O rahmet kapısı, hırslarından dolayı bu görmedik dilencilerin yüzlerine kapandı.

ابر برناید پی منع زکات ** وز زنا افتد وبا اندر جهات‌‌

Zekât verilmeyince yağmur bulutu gelmez, zinadan dolayı da etrafa veba yayılır.

هر چه بر تو آید از ظلمات و غم ** آن ز بی‌‌باکی و گستاخی است هم‌‌

İçine kasavetten, gussadan ne gelirse korkusuzluktan ve küstahlıktan gelir.

هر که بی‌‌باکی کند در راه دوست ** ره زن مردان شد و نامرد اوست‌‌ 90

Kim dost yolunda pervasızlık ederse erlerin yolunu vurucudur, namert odur.

از ادب پر نور گشته است این فلک ** وز ادب معصوم و پاک آمد ملک‌‌

Edepten dolayı bu felek nura gark olmuştur: Yine edepten dolayı melekler mâsum ve tertemiz olmuşlardır.

بد ز گستاخی کسوف آفتاب ** شد عزازیلی ز جرات رد باب‌‌

Güneşin tutulması, küstahlık yüzündendir. Bir melek olan Azâzîl de yine küstahlık yüzünden kapıdan sürülmüştür.

ملاقات پادشاه با آن ولی که در خوابش نمودند

Padişahın, kendisine rüyada gösterilen veli ile görüşmesi

دست بگشاد و کنارانش گرفت ** همچو عشق اندر دل و جانش گرفت‌‌

Kollarını açıp onu kucakladı, aşk gibi gönlüne aldı, canının için çekti.

دست و پیشانیش بوسیدن گرفت ** وز مقام و راه پرسیدن گرفت‌‌

Elini, alnını öpmeğe, oturduğu yeri, geldiği yolu sormaya başladı.

پرس پرسان می‌‌کشیدش تا به صدر ** گفت گنجی یافتم آخر به صبر 95

Sora sora odanın başköşesine kadar çekti ve dedi ki: “Nihayet sabırla bir define buldum.

گفت ای نور حق و دفع حرج ** معنی الصبر مفتاح الفرج‌‌

Ey vuslatı, her sualin cevabı! Senin yüzünden nişliğin anahtarıdır” sözünün manası,

ای لقای تو جواب هر سؤال ** مشکل از تو حل شود بی‌‌قیل و قال‌‌

Ey vuslatı, her sualin cevabı! Senin yüzünden müşkül, konuşmaksızın, dedikodusuz hallolur gider.

ترجمانی هر چه ما را در دل است ** دست گیری هر که پایش در گل است‌‌

Sen, gönlümüzde, onların tercümanısın, her ayağı çamura batanın elinitutan sensin.

مرحبا یا مجتبی یا مرتضی ** إن تغب جاء القضاء ضاق الفضا

Ey seçilmiş, ey Tanrı’dan razı olmuş ve Tanrı rızasını kazanmış kişi, merhaba! Sen kaybolursan hemen kaza gelir, feza daralır.

أنت مولی القوم من لا یشتهی ** قد ردی کلا لئن لم ینته‌‌ 100

Sen, kavmin ulususun, sana müştak olmayan, seni arzulamayan bayağılaşmıştır. Bundan vazgeçmezse...”

بردن پادشاه آن طبیب را بر سر بیمار تا حال او را ببیند

Padişahın hastayı görmek üzere hekimi götürmesi

چون گذشت آن مجلس و خوان کرم ** دست او بگرفت و برد اندر حرم‌‌

O ağırlama, o hal hatır sorma meclisi geçince o zatın elini tutup hareme götürdü.

قصه‌‌ی رنجور و رنجوری بخواند ** بعد از آن در پیش رنجورش نشاند

Padişah, hastayı ve hastalığını anlatıp sonra onu hastanın yanına götürdü.

رنگ رو و نبض و قاروره بدید ** هم علاماتش هم اسبابش شنید

Hekim, hastanın yüzünü görüp, nabzını sayıp, idrarını muayene etti. Hastalığının ârazını ve sebeplerini de dinledi.

گفت هر دارو که ایشان کرده‌‌اند ** آن عمارت نیست ویران کرده‌‌اند

Dedi ki: “Öbür hekimlerin çeşitli tedavileri, tamir değil; büsbütün harap etmişler.

بی‌‌خبر بودند از حال درون ** أستعیذ الله مما یفترون‌‌ 105

Onlar, iç ahvalinden haberdar değildirler. Körlüklerinden hepsinin aklı dışarıda.”

دید رنج و کشف شد بر وی نهفت ** لیک پنهان کرد و با سلطان نگفت‌‌

Hekim, hastalığı gördü, gizli şey ona açıldı. Fakat onu gizledi ve sultana söylemedi.

رنجش از صفرا و از سودا نبود ** بوی هر هیزم پدید آید ز دود

Hastalığı safra ve sevdadan değildi. Her odunun kokusu, dumanından meydana çıkar.

دید از زاریش کو زار دل است ** تن خوش است و او گرفتار دل است‌‌

İnlemesinden gördü ki, o gönül hastasıdır. Vücudu afiyettedir ama o, gönle tutulmuştur.

عاشقی پیداست از زاری دل ** نیست بیماری چو بیماری دل‌‌

Âşıklık gönül iniltisinden belli olur, hiçbir hastalık gönül hastalığı gibi değildir.