English    Türkçe    فارسی   

1
986-1010

  • چون که مال و ملک را از دل براند ** ز آن سلیمان خویش جز مسکین نخواند
  • Mal, mülk sevgisini gönülden sürüp çıkardığındandır ki Süleyman, ancak yoksul adını takındı.

  • کوزه‌‌ی سر بسته اندر آب زفت ** از دل پر باد فوق آب رفت‌‌
  • Ağzı kapalı testi, içi hava ile dolu olduğundan derin ve uçsuz bucaksız su üstünde yüzüp gitti.

  • باد درویشی چو در باطن بود ** بر سر آب جهان ساکن بود
  • İşte yoksulluk havası oldukça insan, dünya denizine batmaz, o denizin üstünde durur.

  • گر چه جمله‌‌ی این جهان ملک وی است ** ملک در چشم دل او لا شی است‌‌
  • Bütün bu dünya, onun mülkü olsa bu mülk, gözünde hiçbir şey değildir.

  • پس دهان دل ببند و مهر کن ** پر کنش از باد کبر من لدن‌‌ 990
  • Şu halde kalbini Min Ledün ululuğunun havasıyla doldur, ağzını da bağla, mühürle!

  • جهد حق است و دوا حق است و درد ** منکر اندر نفی جهدش جهد کرد
  • Çalışma da haktır, deva da haktır, dert de hak. Münkir kimse çalışmayı inkârda ısrar eder durur.”

  • مقرر شدن ترجیح جهد بر توکل‌‌
  • Çalışmanın tevekküle tercihi

  • زین نمط بسیار برهان گفت شیر ** کز جواب آن جبریان گشتند سیر
  • Aslan bu yolda birçok deliller getirdi. O Cebrîler, aslanın cevabına kandılar.

  • روبه و آهو و خرگوش و شغال ** جبر را بگذاشتند و قیل و قال‌‌
  • Tilki, geyik, tavşan ve çakal cebre inanışı ve dedikoduyu bıraktılar.

  • عهدها کردند با شیر ژیان ** کاندر این بیعت نیفتد در زیان‌‌
  • Bu bîatte ziyana düşmemek için kükremiş aslanla ahitlerde bulundular:

  • قسم هر روزش بیاید بی‌‌جگر ** حاجتش نبود تقاضای دگر 995
  • Zahmetsizce her günün kısmeti gelecek, aslanın başka bir teşebbüse ihtiyacı kalmayacaktı.

  • قرعه بر هر که فتادی روز روز ** سوی آن شیر او دویدی همچو یوز
  • Kur’a kime isabet ederse günü gününe aslanın yanına sırtlan gibi o koşar, teslim olurdu.

  • چون به خرگوش آمد این ساغر به دور ** بانگ زد خرگوش کاخر چند جور
  • Bu kadeh dönerek tavşana gelince; tavşan haykırdı: “Niceye dek bu zulüm?”

  • انکار کردن نخجیران بر خرگوش در تاخیر رفتن بر شیر
  • Aslana gitmekte geciktiğinden av hayvanlarının tavşana itiraz etmeleri

  • قوم گفتندش که چندین گاه ما ** جان فدا کردیم در عهد و وفا
  • Hayvanlar dediler ki: “Bunca zamanlardır biz ahdimize vefa ederek can feda ettik.

  • تو مجو بد نامی ما ای عنود ** تا نرنجد شیر رو رو زود زود
  • Ey inatçı, bizim kötü bir adla anılmamıza sebep olma, aslan da incinmesin. Yürü, yürü; çabuk, çabuk!”

  • جواب گفتن خرگوش نخجیران را
  • Tavşanın av hayvanlarına cevabı

  • گفت ای یاران مرا مهلت دهید ** تا به مکرم از بلا بیرون جهید 1000
  • Tavşan, “Dostlar, bana mühlet verin de hilemle siz de belâdan kurtulun.

  • تا امان یابد به مکرم جانتان ** ماند این میراث فرزندانتان‌‌
  • Benim hilemle canımız kurtulsun, bu hile, çocuklarımıza miras kalsın.

  • هر پیمبر امتان را در جهان ** همچنین تا مخلصی می‌‌خواندشان‌‌
  • Her Peygamber, dünyada ümmetini böyle bir kurtuluş yerine davet etti.

  • کز فلک راه برون شو دیده بود ** در نظر چون مردمک پیچیده بود
  • Peygamberler, halk nazarında gözbebeği gibi küçük görünürlerdi ama felekten kurtuluş yolunu görmüşlerdi.

  • مردمش چون مردمک دیدند خرد ** در بزرگی مردمک کس ره نبرد
  • Halk, peygamberleri; gözbebeği gibi küçük gördü, gözbebeğinin manen büyüklüğünü kimse anlayamadı.”

  • اعتراض نخجیران بر سخن خرگوش‌‌
  • Av hayvanlarının Tavşan'ın sözlerine itiraz etmeleri(fırat)

  • قوم گفتندش که ای خر گوش دار ** خویش را اندازه‌‌ی خرگوش دار 1005
  • Hayvanlar ona “Ey eşek, kulak ver! Kendini tavşan kadrince tut, haddini aşma!

  • هین چه لاف است این که از تو بهتران ** در نیاوردند اندر خاطر آن‌‌
  • Bu ne lâftır ki senden daha iyiler, dünyada onu hatırlarına bile getirmezler.

  • معجبی یا خود قضامان در پی است ** ور نه این دم لایق چون تو کی است‌‌
  • Ya gugurlandın yahut da kaza, bizim izimizde. Yoksa bu lâf, senin gibisine nerden yaraşacak?” dediler.

  • جواب خرگوش نخجیران را
  • Tavşanın av hayvanlarına cevabı

  • گفت ای یاران حقم الهام داد ** مر ضعیفی را قوی رایی فتاد
  • Tavşan, “Dostlar, Hak bana ilham etti. Hakikaten zayıf birisi, kuvvetli bir rye ve tedbire nail oldu.

  • آن چه حق آموخت مر زنبور را ** آن نباشد شیر را و گور را
  • Hakk’ın arıya öğrettiğini, aslan ve ejderha bilemez.

  • خانه‌‌ها سازد پر از حلوای تر ** حق بر او آن علم را بگشاد در 1010
  • Arı, teritaze balla dolu petekler yapar. Tanrı, ona, o ilimde kapı açtı.