English    Türkçe    فارسی   

2
2197-2221

  • هر که بر گردد سرش از چرخها ** همچو خود گردنده بیند خانه را
  • Dönen ve bu yüzden başı dönmüş olan kişi elbette evi de kendisi gibi döner görür.

  • آن چه گفت آن باغبان بو الفضول ** حال او بد، دور از اولاد رسول‏
  • O edepsiz bahçıvanın söylediği sözler, kendi haliydi. Evlâdı Resulden o işler, uzaktır.

  • گر نبودی او نتیجه مرتدان ** کی چنین گفتی برای خاندان‏
  • O bahçıvan mürtetlerin dölü olmasaydı Peygamber hanedanı hakkında böyle söyler miydi?

  • خواند افسونها شنید آن را فقیه ** در پیش رفت آن ستمکار سفیه‏ 2200
  • Afsunlar okudu, fakîh de bunları dinledi. Bunun üzerine o sitemkâr fakîh şerifin ardından gidip,

  • گفت ای خر اندر این باغت که خواند ** دزدی از پیغمبرت میراث ماند
  • “Ey eşek, bu bağa seni kim davet etti? Hırsızlık sana Peygamberden mi miras kaldı?

  • شیر را بچه همی‏ماند بدو ** تو به پیغمبر به چه مانی بگو
  • Aslan yavrusu, aslana benzer, sen söyle bakayım, Peygambere ne yüzden benziyorsun?” dedi.

  • با شریف آن کرد مرد ملتجی ** که کند با آل یاسین خارجی‏
  • O zalim herif, şerife, Haricî Âl-i Yâsîn’e ne yaparsa onu yaptı.

  • تا چه کین دارند دایم دیو و غول ** چون یزید و شمر با آل رسول‏
  • Hatta şeytan ve gul, Âl-i Resul’e Yezid ve Şimir gibi nasıl kin tutarlarsa o da öyle kin tuttu, öcünü aldı.

  • شد شریف از زخم آن ظالم خراب ** با فقیه او گفت ما جستیم از آب‏ 2205
  • Şerif, o zâlimin zulmünden harap oldu, fakîhe “Ben sudan çıktım.

  • پای دار اکنون که ماندی فرد و کم ** چون دهل شو زخم می‏خور بر شکم‏
  • Ayağını tetik bas, şimdi yapayalnız kaldın. Davula benze, boyuna karnına tokmak ye!

  • گر شریف و لایق و هم دم نی‏ام ** از چنین ظالم تو را من کم نی‏ام‏
  • Şerifliğimi bir tarafa bırak. Hatta tut ki arkadaşlığa da lâyık değilim, fakat sana karşı bu çeşit bir zalimden de aşağı değilim ya” dedi.

  • شد از او فارغ بیامد کای فقیه ** چه فقیهی ای تو ننگ هر سفیه‏
  • Bahçıvan ondan da kurtulup fakîhe geldi ve dedi ki: “Ey fakîh! Ne fakîhi, ey her sefih kişinin bile arlandığı herif!

  • فتوی‏ات این است ای ببریده دست ** کاندر آیی و نگویی امر هست‏
  • Ey eli kesilecise, bağlara gir de, caiz midir? Emir var mı bile deme. Fetvan bu mu senin?

  • این چنین رخصت بخواندی در وسیط ** یا بدست این مسئله اندر محیط 2210
  • Böyle bir ruhsatı Vasît’temi okudun? Yoksa bu mesele Muhit’te mi var?”

  • گفت حق استت بزن دستت رسید ** این سزای آن که از یاران برید
  • Fakîh “Vur, vur, hakkın var. Fırsat ele geçti. Dostlardan ayrılanın lâyığı budur” dedi.

  • رجعت به قصه مریض و عیادت پیغامبر علیه السلام‏
  • Hastanın ve Peygamber Sallâllahü Aleyhi Ve Sellem’in hasta sahabeyi dolaşıp hatırını sorması hikâyesine dönüş

  • این عیادت از برای این صله است ** وین صله از صد محبت حامله است‏
  • Hastanın hatırını soruş, dostluğu, birliği temin etmek içindir. Bu birlik, bu dostluk da yüz türlü sevgi doğurur.

  • در عیادت شد رسول بی‏ندید ** آن صحابی را به حال نزع دید
  • Naziri olmayan Peygamber, hastayı dolaşmaya, hatırını sormaya gidince o sahabeyi ölüm halinde gördü.

  • چون شوی دور از حضور اولیا ** در حقیقت گشته‏ای دور از خدا
  • Velilerin huzurundan uzaklaşırsan hakikatte Tanrı’dan uzaklaşırsın.

  • چون نتیجه هجر همراهان غم است ** کی فراق روی شاهان ز آن کم است‏ 2215
  • Yoldaşlardan ayrılmanın sonu bile gam olursa padişahlardan ayrılık nasıl olur da ondan daha aşağı olur.

  • سایه شاهان طلب هر دم شتاب ** تا شوی ز آن سایه بهتر ز آفتاب‏
  • Her an durma, padişahların gölgesini ara bul ki o gölgede güneşten de iyi bir hale gelesin.

  • گر سفر داری بدین نیت برو ** ور حضر باشد از این غافل مشو
  • Sefere çıkarsan bu niyetle çık, oturuyorsan yine bundan gafil olma!

  • گفتن شیخی بایزید را که کعبه منم گرد من طوافی می‏کن‏
  • Bir şeyhin Ebu Yezid’e “Kâbe benim, benim etrafımda tavaf et” demesi

  • سوی مکه شیخ امت بایزید ** از برای حج و عمره می‏دوید
  • Ümmet Şeyhi Bayezid, hac ve umre için yola düşmüş, Mekke’ye doğru koşa, koşa gidiyordu.

  • او به هر شهری که رفتی از نخست ** مر عزیزان را بکردی باز جست‏
  • Hangi şehre varıyorsa önce o şehirdeki azizleri arıyor,

  • گرد می‏گشتی که اندر شهر کیست ** کاو بر ارکان بصیرت متکی‏است‏ 2220
  • Bu şehirde basiret sahibi, gönül gözü açık kim var diye dolaşıp araştırıyordu.

  • گفت حق اندر سفر هر جا روی ** باید اول طالب مردی شوی‏
  • Tanrı, “Sefer esnasında nereye varırsan önce bir er araman gerek” dedi.