مهر پیوندند و من ویران کنم ** آنک اندر وهم نارند آن کنم

Birbirlerine muhabbet bağlasalar sevgilerini yıkar, berbat ederim. Vehimlerine bile gelmeyen şeyleri yaparım ben.

تو مترس و مهلتش ده دم‌دراز ** گو سپه گرد آر و صد حیلت بساز

Sen korkma, ona uzun bir müddet mühlet ver… Asker topla, yüzlerce hileler düz de” diye vahiy geldi.

مهلت دادن موسی علیه‌السلام فرعون را تا ساحران را جمع کند از مداین

Musa aleyhisselâm’ın Firavuna şehirlerdeki sihirbazları toplamak üzere mühlet vermesi

گفت امر آمد برو مهلت ترا ** من بجای خود شدم رستی ز ما

Musa, “Emir geldi, mühlet sana. Bizden kurtuldun, şimdilik ben yerime gidiyorum” dedi.

او همی‌شد و اژدها اندر عقب ** چون سگ صیاد دانا و محب 1100

Musa yola düştü, ejderha da bilgili ve dost bir av köpeği gibi peşine takıldı.

چون سگ صیاد جنبان کرده دم ** سنگ را می‌کرد ریگ او زیر سم

Av köpeği gibi kuyruğunu sallayarak gidiyor, ayaklarının altında taşları kum gibi eziyordu.

سنگ و آهن را بدم در می‌کشید ** خرد می‌خایید آهن را پدید

Taşı, demiri nefesiyle çekip sömürmekte, demiri apaşikâr bir surette ağzında ezip çiğnemekteydi.

در هوا می‌کرد خود بالای برج ** که هزیمت می‌شد از وی روم و گرج

Havalanıp burçların üstüne çıkmakta, Rum, Gürcü… Herkes ondan kaçmaktaydı.

کفک می‌انداخت چون اشتر ز کام ** قطره‌ای بر هر که زد می‌شد جذام

Deve gibi ağzından köpükler saçıyordu. O köpüğün bir katresi kimin üstüne düşse cüzzam illetine tutuluyordu.

ژغژغ دندان او دل می‌شکست ** جان شیران سیه می‌شد ز دست 1105

Dişlerinin gıcırtısı, yürekleri yerinden oynatıyor, kara aslanların bile canları elden gidiyordu.

چون به قوم خود رسید آن مجتبی ** شدق او بگرفت باز او شد عصا

O seçilmiş peygamber, kavminin yanına varınca ejderhayı boğazından yakaladı, ejderha asâ oldu yine.

تکیه بر وی کرد و می‌گفت ای عجب ** پیش ما خورشید و پیش خصم شب

Asâya dayandı da dedi ki: “Ne şaşılacak şey. Bizim yanımızda güneş, düşmana karşı gece!

ای عجب چون می‌نبیند این سپاه ** عالمی پر آفتاب چاشتگاه

Ne hayret edilecek şey ki bu ordu, kuşluk güneşiyle dopdolu olan bu âlemi görmüyor.

چشم باز و گوش باز و این ذکا ** خیره‌ام در چشم‌بندی خدا

Göz de açık, kulak da; sonra da bu zekâ… Allah’ın gözbağcılığına hayretteyim!

من ازیشان خیره ایشان هم ز من ** از بهاری خار ایشان من سمن 1110

Ben onlara şaşırıyorum, onlar da bana şaşırıyorlar. Baharın onlar diken, ben yasemin:

پیششان بردم بسی جام رحیق ** سنگ شد آبش به پیش این فریق

Onlara nice lezzetli şaraplarla dolu kadehler sundum. Fakat onlara kadehteki şerbet taş kesildi.

دسته گل بستم و بردم به پیش ** هر گلی چون خار گشت و نوش نیش

Gül desteleri yaptım, götürdüm, her gül, diken oldu, şerbet zehir döndü.

آن نصیب جان بی‌خویشان بود ** چونک با خویش‌اند پیدا کی شود

Bu kendisinden geçenlerin canlarına nasip olan bir şey. Onlar, kendilerine oldukça nasıl meydana çıkar?

خفته‌ی بیدار باید پیش ما ** تا به بیداری ببیند خوابها

Yanımızda uyanık bir uyur gerek ki uyanıkken rüyalar görsün!

دشمن این خواب خوش شد فکر خلق ** تا نخسپد فکرتش بستست حلق 1115

Halkın düşüncelere dalması bu güzelim uykunun düşmanıdır. Halk, düşünceleri yatışmasın, uyumasın diye bu güzelim uykunun boğazını sıkar.

حیرتی باید که روبد فکر را ** خورده حیرت فکر را و ذکر را

Bir hayret lâzım ki düşünceleri silip süpürsün. Hayret, fikirleri de yok eder, zikirleri de!

هر که کاملتر بود او در هنر ** او بمعنی پس بصورت پیشتر

Hüner ve marifette kim daha kâmilse mana bakımından artta sureta ileridedir.

راجعون گفت و رجوع این سان بود ** که گله وا گردد و خانه رود

Allah “Geri dönenler” dedi. Geri dönmek sürünün yazıdan gelip ağıla gitmesine benzer.

چونک واگردید گله از ورود ** پس فتد آن بز که پیش آهنگ بود

Sürü, yazıdan dönüp geldi mi giderken en önde olan keçi artta kalır.

پیش افتد آن بز لنگ پسین ** اضحک الرجعی وجوه العابسین 1120

Giderken geride kalan topal keçiye gelince suratı asıkları bile güldürecek bir halde öne düşer.

از گزافه کی شدند این قوم لنگ ** فخر را دادند و بخریدند ننگ

Bu kavim, laf olsun diye topal olmadılar ya… övünmeyi terk ettiler de ârı satın aldılar.