با چنین جاه و چنین پیغامبری ** طالب خضرم ز خودبینی بری

Bunca makama sahip olduğum, yüce bir peygamber bulunduğum halde kendimi görmüyor, kendime varlık vermiyorum, Hızır’ı aramaktayım.

موسیا تو قوم خود را هشته‌ای ** در پی نیکوپیی سرگشته‌ای

Ona, “Ey Musa, sen kavmini bıraktın, bir izi kutlu kişinin ardına düştün.

کیقبادی رسته از خوف و رجا ** چند گردی چند جویی تا کجا 1965

Öyle bir ulusun ki korkudan da kurtulmuşsun, ricadan da; niceye dek dönüp dolaşacaksın, ne vakte kadar arayacaksın?

آن تو با تست و تو واقف برین ** آسمانا چند پیمایی زمین

Aradığın sende… Bunu sen de bilirsin. Ey gök, ne vakte dek yerin etrafında dönüp duracaksın? dediler.

گفت موسی این ملامت کم کنید ** آفتاب و ماه را کم ره زنید

Musa “Beni bu kadar kınamayın, güneşte ayın yolunu kesmeye savaşmayın.

می‌روم تا مجمع البحرین من ** تا شوم مصحوب سلطان زمن

Ben, zamanın padişahıyla sohbet etmek için ta Mecmaal Bahreyn’e kadar gideceğim.

اجعل الخضر لامری سببا ** ذاک او امضی و اسری حقبا

Hakikate ulaşmak için Hızır’ı sebep edecek, ona ulaşıncaya kadar yürüyecek, nice zamanlar sefer edip duracağım.

سالها پرم بپر و بالها ** سالها چه بود هزاران سالها 1970

Yıllarca bu kanatlarımla o uğurda uçacağım. Yıllarda nedir ki? Binlerce yıllar koşacağım.

می‌روم یعنی نمی‌ارزد بدان ** عشق جانان کم مدان از عشق نان

Bu binlerce yıllar uçup gitmeme değmez mi yoksa? Ben sevgilinin aşkını ekmek aşkından daha âdi görmem!

این سخن پایان ندارد ای عمو ** داستان آن دقوقی را بگو

Bu sözün sonu gelmez. Sen yine Dedukî’nin hikâyesini söyle!

بازگشتن به قصه‌ی دقوقی

Yine Dekukî hikâyesi

آن دقوقی رحمة الله علیه ** گفت سافرت مدی فی خافقیه

Allah Rahmet etsin, Dedukî dedi ki: Nice zamandır doğuda, batıda sefer edip dururum.

سال و مه رفتم سفر از عشق ماه ** بی‌خبر از راه حیران در اله

Yıllarca, aylarca bir ay yüzlünün aşkıyla gittim. Ne yoldan haberim vardı, ne belden! Allah kudretlerine hayran bir halde yürüdüm.

پا برهنه می‌روی بر خار و سنگ ** گفت من حیرانم و بی خویش و دنگ 1975

Birisi ona : “Dikenliklerde, taşlıklarda yalınayak mı gidiyorsun?” dedi. Dekukî dedi ki: “Ben hayretler içindeyim, kendimde değilim ki.

تو مبین این پایها را بر زمین ** زانک بر دل می‌رود عاشق یقین

Sen bu ayakları yere basıyor sanma, öyle görme. Çünkü âşık şüphe yok ki gönül yurduna sefer eder.

از ره و منزل ز کوتاه و دراز ** دل چه داند کوست مست دل‌نواز

Gönül, sevgilinin sarhoşudur: yoldan, konaktan yolun kısalığından, uzunluğundan ne haberi var”

آن دراز و کوته اوصاف تنست ** رفتن ارواح دیگر رفتنست

Yolun uzunluğu, kısalığı, tenin vasıflarıdır. Ruhların gidişi başka çeşit bir gidiştir.

تو سفرکردی ز نطفه تا بعقل ** نه بگامی بود نه منزل نه نقل

Sen, meni iken akıl âlemine kadar sefer edip geldin. Bu seferinde ne adım attın, ne bir yerde konakladın, ne de bir yerden bir yere göçtün.

سیر جان بی چون بود در دور و دیر ** جسم ما از جان بیاموزید سیر 1980

Canın gezip yürümesi, keyfiyetten hariçtir, anlatılamaz. Cismimiz de gezmeyi candan öğrendi.

سیر جسمانه رها کرد او کنون ** می‌رود بی‌چون نهان در شکل چون

Dekukî de cisim âleminde olan gezmeyi gayri bıraktı da manevi bir keyfiyete büründü, gizlice ve keyfiyetsiz olarak gitmekte.

گفت روزی می‌شدم مشتاق‌وار ** تا ببینم در بشر انوار یار

Dekukî dedi ki: “Bir gün, sevgilinin nurlarını insanda görmeye iştiyakım arttı.

تا ببینم قلزمی در قطره‌ای ** آفتابی درج اندر ذره‌ای

Katrede bahri muhiti, zerrede güneşi görmek arzusuna düştüm.

چون رسیدم سوی یک ساحل بگام ** بود بیگه گشته روز و وقت شام

Gide gide bir deniz kıyısına vardım. Vakit gecikmişti, akşam olmuştu.

نمودن مثال هفت شمع سوی ساحل

Kıyıda yedi mum görünmesi

هفت شمع از دور دیدم ناگهان ** اندر آن ساحل شتابیدم بدان 1985

Ansızın ta uzaktan o sahilde yedi mum gördüm, mumların bulunduğu yere doğru koşmaya başladım.

نور شعله‌ی هر یکی شمعی از آن ** بر شده خوش تا عنان آسمان

O yedi mumun her birinin nuru gökyüzüne kadar vurmuştu.

خیره گشتم خیرگی هم خیره گشت ** موج حیرت عقل را از سر گذشت

Hayretlere düştüm, hatta hayret bile hayran oldu. Hayret dalgası aklımın başından aştı!