English    Türkçe    فارسی   

3
270-294

  • آن بز کوهی دود که دام کو ** چون بتازد دامش افتد در گلو 270
  • Dağ keçisi “Nerde tuzak?” diye koşar, fakat yürüdü mü tuzağa düşer, boğazından yakalanır.

  • آنک می‌گفتی که کو اینک ببین ** دشت می‌دیدی نمی‌دیدی کمین
  • Nerde tuzak diyordun ya, işte buracıkta, bak da gör. Ovayı gördün ama tuzağı görmedin.

  • بی کمین و دام و صیاد ای عیار ** دنبه کی باشد میان کشت‌زار
  • A şaşkın, çayırlıkta tuzak, pusu ve avcı olmadıkça kuyruk mu olur?

  • آنک گستاخ آمدند اندر زمین ** استخوان و کله‌هاشان را ببین
  • Bu yere küstahça gelenlerin kemiklerini, kellelerini gör!

  • چون به گورستان روی ای مرتضا ** استخوانشان را بپرس از ما مضی
  • Ey seçilmiş kişi, mezarlığa var da onların kemiklerine başlarından geçenleri sor!

  • تا بظاهر بینی آن مستان کور ** چون فرو رفتند در چاه غرور 275
  • O kör sarhoşlara bak da aldanış kuyusuna baş aşağı nasıl düştüler, açıkça gör!

  • چشم اگر داری تو کورانه میا ** ور نداری چشم دست آور عصا
  • Gözün varsa körcesine gelme, gözün yoksa eline bir sopa al.

  • آن عصای حزم و استدلال را ** چون نداری دید می‌کن پیشوا
  • Tedbir ve ihtiyat sopan yoksa bir gözlüyü kılavuz edin.

  • ور عصای حزم و استدلال نیست ** بی عصاکش بر سر هر ره مه‌ایست
  • Tedbir ve ihtiyat sopan yoksa kılavuzsuz her yolun başında durma.

  • گام زان سان نه که نابینا نهد ** تا که پا از چاه و از سگ وا رهد
  • Körün adım atması gibi ihtiyatla adım at da ayağın kuyudan da kurtulsun, köpekten de.

  • لرز لرزان و بترس و احتیاط ** می‌نهد پا تا نیفتد در خباط 280
  • Kör, bir kazaya uğramayayım diye titreye, titreye korkar ve ihtiyatlı adım atar.

  • ای ز دودی جسته در ناری شده ** لقمه جسته لقمه‌ی ماری شده
  • Ey dumandan kaçıp ateşe düşen… Lokma ararken yılana lokma olan,

  • قصه‌ی اهل سبا و طاغی کردن نعمت ایشان را و در رسیدن شومی طغیان و کفران در ایشان و بیان فضیلت شکر و وفا
  • Seba’lılar ve nimetten azmaları

  • تو نخواندی قصه‌ی اهل سبا ** یا بخواندی و ندیدی جز صدا
  • Seba halkının macerasını okumadın mı? Belki de okudun... Okudun ama sesten başka bir şey duymadın.

  • از صدا آن کوه خود آگاه نیست ** سوی معنی هوش که را راه نیست
  • O dağ, sesi anlamaz ki... Dağın aklı manaya gidemez ki.

  • او همی بانگی کند بی گوش و هوش ** چون خمش کردی تو او هم شد خموش
  • Dağ, akılsız, kulaksız ses verir durur. Fakat sen sustun mu o da susar.

  • داد حق اهل سبا را بس فراغ ** صد هزاران قصر و ایوانها و باغ 285
  • Allah Seba’lılara pek büyük bir genişlik ve rahatlık verdi, yüz binlerce köşk, hayvan ve bağ ihsan etti.

  • شکر آن نگزاردند آن بد رگان ** در وفا بودند کمتر از سگان
  • O kötü yaradılışlı adamlar buna şükretmediler. Vefada köpekten de aşağı oldular.

  • مر سگی را لقمه‌ی نانی ز در ** چون رسد بر در همی‌بندد کمر
  • Köpeğe bir kapıdan bir lokma ekmek verilse o kapıya bağlanır, hizmetkâr olur.

  • پاسبان و حارس در می‌شود ** گرچه بر وی جور و سختی می‌رود
  • Kapıya bekçi kesilir. Ona eziyet edilse yiyeceği lâyıkıyla verilmese bile o kapıyı bırakmaz.

  • هم بر آن در باشدش باش و قرار ** کفر دارد کرد غیری اختیار
  • Orada karar eder, başka bir kapıya gitmez.

  • ور سگی آید غریبی روز و شب ** آن سگانش می‌کنند آن دم ادب 290
  • Oraya bir garip köpek gelse oradaki köpekler, onu gece gündüz tedibederler.

  • که برو آنجا که اول منزلست ** حق آن نعمت گروگان دلست
  • İlk konağına git. Oradan nimetlendin, o nimetin hakkı, gönlünü oraya rehin etmendir derler.

  • می‌گزندش که برو بر جای خویش ** حق آن نعمت فرو مگذار بیش
  • Yerine git, o nimetin hakkını bundan fazla terk etme diye onu ısırırlar.

  • از در دل و اهل دل آب حیات ** چند نوشیدی و وا شد چشمهات
  • Sen de gönül ve gönül ehlinin kapısından bir hayli âbıhayat içtin, gözlerin açıldı.

  • بس غذای سکر و وجد و بی‌خودی ** از در اهل دلان بر جان زدی
  • Canın, ehlin diller gönlünden nice şükür, vecit ve kendinden geçiş gıdaları yedi.