-
چون بدید او چهره‌ی صدر جهان ** گوییا پریدش از تن مرغ جان
- Sadr-ı Cihan’nın yüzünü görür görmez sanki can kuşu, bedeninden uçup gitti.
-
همچو چوب خشک افتاد آن تنش ** سرد شد از فرق جان تا ناخنش
- Bedeni kuru bir ağaç gibi kalakaldı… Tepesinden tırnağına kadar buz kesildi!
-
هرچه کردند از بخور و از گلاب ** نه بجنبید و نه آمد در خطاب
- Yüzüne gül suları serptiler, yanında buhurlar yaktılar… Neler yaptılarsa faydasız… Kıpırdamadı, seslenmedi bile!
-
شاه چون دید آن مزعفر روی او ** پس فرود آمد ز مرکب سوی او
- Padişah, onun safran gibi sararmış yüzünü görünce atından indi, yanına geldi.
-
گفت عاشق دوست می‌جوید بتفت ** چونک معشوق آمد آن عاشق برفت 4620
- Dedi ki: “Âşık hararetle sevgiliyi arar… Fakat sevgili geldi mi o âşık yok olur, kendisinden geçer gider!
-
عاشق حقی و حق آنست کو ** چون بیاید نبود از تو تای مو
- Sen Allah âşığısın; Allah, ona derler ki geldi mi sen de bir kıl kadar olsun varlık kalmaz.
-
صد چو تو فانیست پیش آن نظر ** عاشقی بر نفی خود خواجه مگر
- O nazarın karşısında senin gibi yüzlercesi fanidir… Hocam, meğerse sen kendini yok etmeye âşıkmışsın!
-
سایه‌ای و عاشقی بر آفتاب ** شمس آید سایه لا گردد شتاب
- Sen bir gölgesin, güneşe âşıksın… Şems geldi, elbette gölge derhal yok olur!
-
داد خواستن پشه از باد به حضرت سلیمان علیه السلام
- Sivrisineğin Süleyman aleyhisselâm’a gidip rüzgârdan şikâyet ederek hakkını istemesi
-
پشه آمد از حدیقه وز گیاه ** وز سلیمان گشت پشه دادخواه
- Bir sivrisinek, çayırlıktan, çimenlikten gelip Süleyman’ın huzuruna çıkarak hakkını istedi de dedi ki:
-
کای سلیمان معدلت می‌گستری ** بر شیاطین و آدمی‌زاد و پری 4625
- “Ey Süleyman, Şeytanlar, insanoğulları ve periler arasında adaleti yaydın;
-
مرغ و ماهی در پناه عدل تست ** کیست آن گم‌گشته کش فضلت نجست
- Kuş da senin adaletine sığınmış, balık da. Kimdir o kaybolan, kimdir o mahrum ki adaletin, onu arayıp bulmamış olsun?
-
داد ده ما را که بس زاریم ما ** بی‌نصیب از باغ و گلزاریم ما
- Bize de insaf et, bizim de hakkımızı al… Çok perişanız… Bağdan da nasibimiz yok, gül bahçesinden de!
-
مشکلات هر ضعیفی از تو حل ** پشه باشد در ضعیفی خود مثل
- Her zayıf kişinin müşkülünü halledersin… Sivrisinek, zaten zayıflığın misalidir.
-
شهره ما در ضعف و اشکسته‌پری ** شهره تو در لطف و مسکین‌پروری
- Biz, zayıflıkla, kanadı kırık olmakla, acizlikle tanınmışız… Sen lütufla, yoksullara yardımla tanınmışsın.
-
ای تو در اطباق قدرت منتهی ** منتهی ما در کمی و بی‌رهی 4630
- Sen, kudret derecelerinin en sonuna varmışsın… Biz, acizliğin, zavallılığın son derecesine varmışız!
-
داد ده ما را ازین غم کن جدا ** دست گیر ای دست تو دست خدا
- İmdat et, bizi bu gamdan kurtar… Ey eli, Allah eli olan, elimizi tut!
-
پس سلیمان گفت ای انصاف‌جو ** داد و انصاف از که میخواهی بگو
- Süleyman; Ey hak isteyen, kimden şikâyet ediyorsun? Söyle.
-
کیست آن کالم که از باد و بروت ** ظلم کردست و خراشیدست روت
- Kimdir o zalim ki ululuk satarak sana zulmetti, yüzünü, gözünü tırmaladı?
-
ای عجب در عهد ما ظالم کجاست ** کو نه اندر حبس و در زنجیر ماست
- Bizim zamanımızda zalim nerede? Şaşılacak şey… Nasıl oluyor da hapsedilmemiş, nasıl oluyor da bizim zindanımızda değil?
-
چونک ما زادیم ظلم آن روز مرد ** پس بعهد ما کی ظلمی پیش برد 4635
- Bizim doğduğumuz gün zulüm öldü… Kimdir bizim zamanımızda zulmeden?
-
چون بر آمد نور ظلمت نیست شد ** ظلم را ظلمت بود اصل و عضد
- Nur geldi mi zulmet yok olur. Zulmün aslı ve arkası da zulmettir.
-
نک شیاطین کسب و خدمت می‌کنند ** دیگران بسته باصفادند و بند
- Bak, şeytanlar, bizim için çalışmada, kazanmada, bize hizmet etmede… Hizmetten çekinenler de zincirlerle bağlanmış, bukağılarına vurulmuş!
-
اصل ظلم ظالمان از دیو بود ** دیو در بندست استم چون نمود
- Zalimler, Şeytan’ın iğvasiyle zulmederler, zalimlerin zulmünün aslı Şeytan’dan gelir… Şeytan, bağlarla bağlanmış, zincirlere vurulmuşken nasıl olup da zulümde bulunabilir?
-
ملک زان دادست ما را کن فکان ** تا ننالد خلق سوی آسمان
- Allah, bize padişahlığı; halk göklere el açıp ağlamasın diye verdi.
-
تا به بالا بر نیاید دودها ** تا نگردد مضطرب چرخ و سها 4640
- Ah ve feryatların yücelere çıkmasın, gökyüzüyle süha yıldızı ıstıraba düşmesin.