تا به بالا بر نیاید دودها ** تا نگردد مضطرب چرخ و سها

تا به بالا بر نیاید دودها ** تا نگردد مضطرب چرخ و سها 4640

Ah ve feryatların yücelere çıkmasın, gökyüzüyle süha yıldızı ıstıraba düşmesin.

تا نلرزد عرش از ناله یتیم ** تا نگردد از ستم جانی سقیم

Arş yetim feryadıyla titremesin, hiç kimse sitemle perişan olmasın diye bize saltanat ihsan etti.

زان نهادیم از ممالک مذهبی ** تا نیاید بر فلکها یا ربی

Göklere “Yarabbi” sesi çıkmasın diye ülkelerde yol yordam olarak bu adaleti, bu ihsan kaidesini bir kanun haline getirdik.

منگر ای مظلوم سوی آسمان ** کاسمانی شاه داری در زمان

Ey mazlum gökyüzüne bakma… Zamanede gök gibi ihsan ve feyz sahibi bir padişahın var, dedi.

گفت پشه داد من از دست باد ** کو دو دست ظلم بر ما بر گشاد

Sivrisinek dedi ki: “Benim feryadım rüzgârın elinden… O bize zulüm ellerini uzattı, bize zulmetti.

ما ز ظلم او به تنگی اندریم ** با لب بسته ازو خون می‌خوریم 4645

Onun zulmünden daraldık, onun yüzünden dudağımız yumulu, kanlar yutmaktayız!

امرکردن سلیمان علیه السلام پشه‌ی متظلم را به احضار خصم به دیوان حکم

Süleyman aleyhisselâm’ın açıklanan sivrisineğe düşmanını da mahkemeye getirmesini emretmesi

پس سلیمان گفت ای زیبادوی ** امر حق باید که از جان بشنوی

Süleyman, “Ey güzel sesli, Allah emrini candan dinlenmek gerek.

حق به من گفتست هان ای دادور ** مشنو از خصمی تو بی خصمی دگر

Allah bana dedi ki: “Ey adalet sahibi, hasmı da hazır olmadıkça kimsenin şikâyetini dinleme.

تانیاید هر دو خصم اندر حضور ** حق نیاید پیش حاکم در ظهور

İki hasım da hazır olmazsa hâkim, hak hangisindedir, bilemez.

خصم تنها گر بر آرد صد نفیر ** هان و هان بی خصم قول او مگیر

Birisi yalnız gelse de yüzlerce şikâyette bulunsa, yüzlerce feryat etse bile sakın ha, sakın... Hasmı olmadıkça sözünü kabul etme.

من نیارم رو ز فرمان تافتن ** خصم خود را رو بیاور سوی من 4650

Ben fermandan yüz çeviremem. Hadi git, hasmını al, öyle gel” dedi.

گفت قول تست برهان و درست ** خصم من بادست و او در حکم تست

Sivrisinek dedi ki: “Sözün doğru, delilin tam yerinde… Düşmanım rüzgâr, o da senin emrinde!”

بانگ زد آن شه که ای باد صبا ** پشه افغان کرد از ظلمت بیا

O padişah “Ey seher yeli, sivrisinek, zulmünden feryat ediyor… Gel,

هین مقابل شو تو و خصم و بگو ** پاسخ خصم و بکن دفع عدو

Hadi, geç hasmının karşısına da anlat, ona cevap ver, dâvasını reddet!” dedi.

باد چون بشنید آمد تیز تیز ** پشه بگرفت آن زمان راه گریز

Rüzgâr, bu emri duyunca çabucacık esip geldi… Fakat sivrisinek kaçma yolunu tuttu!

پس سلیمان گفت ای پشه کجا ** باش تا بر هر دو رانم من قضا 4655

Süleyman “A sivrisinek nereye? Dur da ikinizi de dinleyip hüküm vereyim” dedi.

گفت ای شه مرگ من از بود اوست ** خود سیاه این روز من از دود اوست

Sivrisinek dedi ki: “Padişahım, ölümüm, onun varlığından… Zaten günüm, onun dumanından kararmakta.

او چو آمد من کجا یابم قرار ** کو بر آرد از نهاد من دمار

O gelince ben nasıl durabilirim? Benim kökümü kazan o!”

همچنین جویای درگاه خدا ** چون خدا آمد شود جوینده لا

Tıpkı bunun gibi Allah tapısını arayan da Allah geldi mi yok olur.

گرچه آن وصلت بقا اندر بقاست ** لیک ز اول آن بقا اندر فناست

O vuslat ebedîlik içinde ebedîliktir ama o ebedîlik yokluk suretinde tecelli eder.

سایه‌هایی که بود جویای نور ** نیست گردد چون کند نورش ظهور 4660

Nur arayan gölgeler, nur zuhur etti mi yok olur.

عقل کی ماند چو باشد سرده او ** کل شیء هالک الا وجهه

Âşık, başını verince akıl kalır mı gayrı? Her şey helâk bulur, yalnız onun hakikati kalır.

هالک آید پیش وجهش هست و نیست ** هستی اندر نیستی خود طرفه‌ایست

Onun hakikatine karşı var da yok olur, yok da. Yoklukta varlık… Bu, pek acayip bir şey!

اندرین محضر خردها شد ز دست ** چون قلم اینجا رسیده شد شکست

Bu makamda akıllar elden çıkar, kalem buraya vardı mı kırılır, bir şey yazamaz olur!

نواختن معشوق عاشق بیهوش را تا به هوش باز آید

Sevgilinin, kendine gelsin diye âşığına iltifat etmesi

می‌کشید از بیهشی‌اش در بیان ** اندک اندک از کرم صدر جهان

Sadr-ı Cihan, o âşığı yavaş, yavaş istiğrak âleminden çekmekte, söz söyleme makamına getirmekteydi.