-
کودکی از حسن شد مولای خلق ** بعد فردا شد خرف رسوای خلق
- Bir oğlan, güzellikle halkın efendisi olur... Olur, ama yarın da bunar, halka rezil rüsvay olur!
-
گر تن سیمین‌تنان کردت شکار ** بعد پیری بین تنی چون پنبه‌زار 1600
- Gümüş bedenli güzellerin vücudu, seni avladıysa ihtiyarlıktan sonra bir de pamuk tarlasına dönen bedene bak!
-
ای بدیده لوتهای چرب خیز ** فضله‌ی آن را ببین در آب‌ریز
- Ey yağlı, ballı yemekleri gören, yiyen, onların fazlasını git de halâda seyret!
-
مر خبث را گو که آن خوبیت کو ** بر طبق آن ذوق و آن نغزی و بو
- Pisliğe nerede senin o güzelliğin... Nerede senin tabaklarda o hoş görünüşün, yerken senden duyulan o zevk, o lezzet, de!
-
گوید او آن دانه بد من دام آن ** چون شدی تو صید شد دانه نهان
- O sana der ki: o taneydi... Ben de onun tuzağıydım... Sen avlanınca o tane gizlendi!
-
بس انامل رشک استادان شده ** در صناعت عاقبت لرزان شده
- Nice parmaklar vardır ki üstatlar bile onları kıskanır ama sonunda iş işlerken tirtir titrer!
-
نرگس چشم خمار هم‌چو جان ** آخر اعمش بین و آب از وی چکان 1605
- Can gibi güzel baygın gözler, nihayet görmez olur, onlardan su damlamaya başlar!
-
حیدری کاندر صف شیران رود ** آخر او مغلوب موشی می‌شود
- Aslanların safında giden aslan gibi yiğit er, sonunda bir fareye mağlûp olur!
-
طبع تیز دوربین محترف ** چون خر پیرش ببین آخر خرف
- Sanat sahibi ve çevik istidatlı kişiye sonunda bak! İhtiyar eşeğe döner, bunar gider!
-
زلف جعد مشکبار عقل‌بر ** آخرا چون دم زشت خنگ خر
- Akıllılar alan siyah ve miskler saçan kıvırcık saçlar, nihayet boz eşeğin çirkin kuyruğuna döner!
-
خوش ببین کونش ز اول باگشاد ** وآخر آن رسواییش بین و فساد
- Önce açıla saçıla oluşuna güzelce bir gör, sonunda da bozuluşunu, rüsvay oluşunu seyret!
-
زانک او بنمود پیدا دام را ** پیش تو بر کند سبلت خام را 1610
- Önce sana tuzağını apaçık gösteren şey, sonunda ona kapılan hamların bıyığını, sakalını yoldu!
-
پس مگو دنیا به تزویرم فریفت ** ورنه عقل من ز دامش می‌گریخت
- Artık dünya, beni hileleriyle aldattı... Yoksa aklım, onun tuzağından kaçardı elbet deme!
-
طوق زرین و حمایل بین هله ** غل و زنجیری شدست و سلسله
- Altın gerdanlığı, hamaili bir gör de bak... Hakikatte nasıl bir tomruktur, bir zincirdir o!
-
همچنین هر جزو عالم می‌شمر ** اول و آخر در آرش در نظر
- Böylece bütün âlem cüzlerini say dök... Hepsini önünden ve sonundan bir gör!
-
هر که آخربین‌تر او مسعودتر ** هر که آخربین‌تر او مطرودتر
- Kim daha ziyade sonu görürse o, daha kutludur... Fakat kim ahırı görürse o daha fazla kovulmuş, sürülmüştür!
-
روی هر یک چون مه فاخر ببین ** چونک اول دیده شد آخر ببین 1615
- Her şeyin yüzünü güzel ve parlak ay gibi gör... Fakat evvelini gördükten sonra sonunu da seyret!
-
تا نباشی هم‌چو ابلیس اعوری ** نیم بیند نیم نی چون ابتری
- Seyret de kör iblise dönme... o, noksan olduğundan noksan görür, bir yanı görür de bir yanı görmez!
-
دید طین آدم و دینش ندید ** این جهان دید آن جهان‌بینش ندید
- Âdem’in toprağını gördü de dinini görmedi... Bu âlemi gören maneviyatını görmedi.
-
فضل مردان بر زنان ای بو شجاع ** نیست بهر قوت و کسب و ضیاع
- Ey, yiğit er, erkeklerin kadınlara üstünlüğü kuvvet, kazanç ve mal mülk bakımından değildir.
-
ورنه شیر و پیل را بر آدمی ** فضل بودی بهر قوت ای عمی
- Öyle olsaydı aslan ve fil, daha kuvvetli olduğu için insandan yüce, daha üstün olurdu a kör!
-
فضل مردان بر زن ای حالی‌پرست ** زان بود که مرد پایان بین‌ترست 1620
- Ey yalnız bu anı gören, erkeklerin kadınlardan üstün olması erkeğin kadına nazaran daha ziyade sonu görür olmasındandır!
-
مرد کاندر عاقبت‌بینی خمست ** او ز اهل عاقبت چون زن کمست
- Erkek, işin sonunu göremezse işin sonunu görenlere nazaran kadın gibi noksan sayılır!
-
از جهان دو بانگ می‌آید به ضد ** تا کدامین را تو باشی مستعد
- Âlemden iki zıt ses gelmektedir... Bakalım sen hangisine istidatlısın?
-
آن یکی بانگش نشور اتقیا ** وان یکی بانگش فریب اشقیا
- Bir tanesi, iyi kişilere hayattır... Öbürü kötü kişilere hile!