قبه‌ای بر ساختستی از حباب ** آخر آن خیمه‌ست بس واهی‌طناب

زرق چون برقست و اندر نور آن ** راه نتوانند دیدن ره‌روان

این جهان و اهل او بی‌حاصل‌اند ** هر دو اندر بی‌وفایی یکدل‌اند

زاده‌ی دنیا چو دنیا بی‌وفاست ** گرچه رو آرد به تو آن رو قفاست 1650

اهل آن عالم چو آن عالم ز بر ** تا ابد در عهد و پیمان مستمر

خود دو پیغمبر به هم کی ضد شدند ** معجزات از همدگر کی بستدند

کی شود پژمرده میوه‌ی آن جهان ** شادی عقلی نگردد اندهان

نفس بی‌عهدست زان رو کشتنیست ** او دنی و قبله‌گاه او دنیست

نفسها را لایقست این انجمن ** مرده را درخور بود گور و کفن 1655

نفس اگر چه زیرکست و خرده‌دان ** قبله‌اش دنیاست او را مرده دان

آب وحی حق بدین مرده رسید ** شد ز خاک مرده‌ای زنده پدید

تا نیاید وحش تو غره مباش ** تو بدان گلگونه‌ی طال بقاش

بانگ و صیتی جو که آن خامل نشد ** تاب خورشیدی که آن آفل نشد

آن هنرهای دقیق و قال و قیل ** قوم فرعون‌اند اجل چون آب نیل 1660

رونق و طاق و طرنب و سحرشان ** گرچه خلقان را کشد گردن کشان

سحرهای ساحران دان جمله را ** مرگ چوبی دان که آن گشت اژدها

جادویها را همه یک لقمه کرد ** یک جهان پر شب بد آن را صبح خورد

نور از آن خوردن نشد افزون و بیش ** بل همان سانست کو بودست پیش

در اثر افزون شد و در ذات نی ** ذات را افزونی و آفات نی 1665

حق ز ایجاد جهان افزون نشد ** آنچ اول آن نبود اکنون نشد

لیک افزون گشت اثر ز ایجاد خلق ** در میان این دو افزونیست فرق

هست افزونی اثر اظهار او ** تا پدید آید صفات و کار او

هست افزونی هر ذاتی دلیل ** کو بود حادث به علتها علیل

تفسیر اوجس فی نفسه خیفة موسی قلنا لا تخف انک انت الا علی

گفت موسی سحر هم حیران‌کنیست ** چون کنم کین خلق را تمییز نیست 1670

گفت حق تمییز را پیدا کنم ** عقل بی‌تمییز را بینا کنم