English    Türkçe    فارسی   

4
2469-2493

  • پس چو آهن گرچه تیره‌هیکلی ** صیقلی کن صیقلی کن صیقلی
  • Sen de görünüşte kapkara bir demire benzersin ama kendini cilala, cilala!

  • تا دلت آیینه گردد پر صور ** اندرو هر سو ملیحی سیمبر 2470
  • Bu suretle de gönlün, suretlerle dolu bir ayna kesilsin; ona her cihetten gümüş bedenli bir güzel aksetsin!

  • آهن ار چه تیره و بی‌نور بود ** صیقلی آن تیرگی از وی زدود
  • Demir gerçi karadır, nursuzdur... Fakat cilalamak, ondaki karalığı giderir.

  • صیقلی دید آهن و خوش کرد رو ** تا که صورتها توان دید اندرو
  • Demir cilalanır, yüzünü güzelleştirir. Bu suretle suretler onda görünebilir.

  • گر تن خاکی غلیظ و تیره است ** صیقلش کن زانک صیقل گیره است
  • Topraktan yaratılan beden kabadır, karadır ama cila kabul eder, onu cilala!

  • تا درو اشکال غیبی رو دهد ** عکس حوری و ملک در وی جهد
  • Cilala da onda gayb şekilleri yüz göstersin. Huri ve melek akisleri görünsün!

  • صیقل عقلت بدان دادست حق ** که بدو روشن شود دل را ورق 2475
  • Allah, bil ki sana bir akıl cilâsı vermiştir... Onunla gönül yaprağı arınır, aydınlanır.

  • صیقلی را بسته‌ای ای بی‌نماز ** وآن هوا را کرده‌ای دو دست باز
  • A binamaz, cilâlanmayı bırakmışsın da heva ve hevesinin iki elini de açmışsın!

  • گر هوا را بند بنهاده شود ** صیقلی را دست بگشاده شود
  • Heva ve heves kapandı mı cilacının eli açılır.

  • آهنی که آیینه غیبی بدی ** جمله صورتها درو مرسل شدی
  • Gayb aynası olan demirde bütün suretler görünür.

  • تیره کردی زنگ دادی در نهاد ** این بود یسعون فی الارض الفساد
  • İçini kararttın, paslattın, işte "Yeryüzünde fesada çalışırlar" ayetinin manası budur!

  • تاکنون کردی چنین اکنون مکن ** تیره کردی آب را افزون مکن 2480
  • Şimdiye kadar böyle hareket ettin durdun, artık böyle harekette bulunma. Suyu kararttın, daha ziyade karartma!

  • بر مشوران تا شود این آب صاف ** واندرو بین ماه و اختر در طواف
  • Bulandırma da bu su durulsun. O suyun içinde ay ve yıldızları tavaf eder gör!

  • زانک مردم هست هم‌چون آب جو ** چون شود تیره نبینی قعر او
  • Çünkü insan, ırmak suyuna benzer. Bulandı mı artık onun dibini göremezsin!

  • قعر جو پر گوهرست و پر ز در ** هین مکن تیره که هست او صاف حر
  • Irmağın dibi incilerle, mercanlarla dopdolu. Sakın bulandırma, o saf ve durudur.

  • جان مردم هست مانند هوا ** چون بگرد آمیخت شد پرده‌ی سما
  • İnsanların canı havaya benzer. Tozla karıştı mı gökyüzünde perde olur, gökyüzünü göstermez.

  • مانع آید او ز دید آفتاب ** چونک گردش رفت شد صافی و ناب 2485
  • Güneşin görünmesine mâni olur... Fakat tozu gitti mi saf ve parlak bir hale gelir.

  • با کمال تیرگی حق واقعات ** می‌نمودت تا روی راه نجات
  • Canın kapkara olmakla beraber Allah, kurtuluş yolunu bulasın diye sana rüyalar göstermiştir.

  • باز گفتن موسی علیه‌السلام اسرار فرعون را و واقعات او را ظهر الغیب تابخبیری حق ایمان آورد یا گمان برد
  • Musa aleyhisselâm'ın Firavun'un sırlarını söylemesi, Allah’ın bildiğine inanması yahut hiç olmazsa galiba biliyor diye şüpheye düşmesi için gaybdan haber vererek gördüğü rüyaları söylemesi

  • ز آهن تیره بقدرت می‌نمود ** واقعاتی که در آخر خواست بود
  • Allah, sonunda olacak şeyleri kudretiyle kapkara demirde gösterdi.

  • تا کنی کمتر تو آن ظلم و بدی ** آن همی‌دیدی و بتر می‌شدی
  • Bu suretle senin daha az kötülük etmeni diledi... Fakat sen, hep bunları gördüğün halde daha beter oluyordun!

  • نقشهای زشت خوابت می‌نمود ** می‌رمیدی زان و آن نقش تو بود
  • Sana rüyada kötü şeyler gösterdi. Onlardan ürktün, hâlbuki o kötü şeyler, senin suretindi.

  • هم‌چو آن زنگی که در آیینه دید ** روی خود را زشت و بر آیینه رید 2490
  • Hani aynaya bakınca yüzünü çirkin görüp aynayı pisleyen Zenci gibi!

  • که چه زشتی لایق اینی و بس ** زشتیم آن تواست ای کور خس
  • Tükürmüş de sen çirkinsin, lâyığın ancak bu demiş, ayna da çirkinliğim, senin çirkinliğim a kör ve aşağılık adam!

  • این حدث بر روی زشتت می‌کنی ** نیست بر من زانک هستم روشنی
  • Bu pisliği de kendi çirkin yüzüne bulaştırdın, bana değil. Çünkü ben apaydınım demiş!

  • گاه می‌دیدی لباست سوخته ** گه دهان و چشم تو بر دوخته
  • Sen gâh elbiseni yanmış gördün; gâh ağzın tutulmuş, gözün kör olmuş gördün.