یا چو آدم کرده تلقینش خدا ** بی‌حجاب مادر و دایه و ازا

یا مسیحی که به تعلیم ودود ** در ولادت ناطق آمد در وجود

از برای دفع تهمت در ولاد ** که نزادست از زنا و از فساد

جنبشی بایست اندر اجتهاد ** تا که دوغ آن روغن از دل باز داد 3045

روغن اندر دوغ باشد چون عدم ** دوغ در هستی برآورده علم

آنک هستت می‌نماید هست پوست ** وآنک فانی می‌نماید اصل اوست

دوغ روغن ناگرفتست و کهن ** تا بنگزینی بنه خرجش مکن

هین بگردانش به دانش دست دست ** تا نماید آنچ پنهان کرده است

زآنک این فانی دلیل باقیست ** لابه‌ی مستان دلیل ساقیست 3050

مثال دیگر هم درین معنی

هست بازیهای آن شیر علم ** مخبری از بادهای مکتتم

گر نبودی جنبش آن بادها ** شیر مرده کی بجستی در هوا

زان شناسی باد را گر آن صباست ** یا دبورست این بیان آن خفاست

این بدن مانند آن شیر علم ** فکر می‌جنباند او را دم به دم

فکر کان از مشرق آید آن صباست ** وآنک از مغرب دبور با وباست 3055

مشرق این باد فکرت دیگرست ** مغرب این باد فکرت زان سرست

مه جمادست و بود شرقش جماد ** جان جان جان بود شرق فاد

شرق خورشیدی که شد باطن‌فروز ** قشر و عکس آن بود خورشید روز

زآنک چون مرده بود تن بی‌لهب ** پیش او نه روز بنماید نه شب

ور نباشد آن چو این باشد تمام ** بی‌شب و بی روز دارد انتظام 3060

هم‌چنانک چشم می‌بیند به خواب ** بی‌مه و خورشید ماه و آفتاب

نوم ما چون شد اخ الموت ای فلان ** زین برادر آن برادر را بدان

ور بگویندت که هست آن فرع این ** مشنو آن را ای مقلد بی‌یقین

می‌بیند خواب جانت وصف حال ** که به بیداری نبینی بیست سال

در پی تعبیر آن تو عمرها ** می‌دوی سوی شهان با دها 3065

که بگو آن خواب را تعبیر چیست ** فرع گفتن این چنین سر را سگیست