چه قدر باشد خود این صورت که بست ** پیش صورتها که در علم ویست

وسوسه‌ی این امتحان چون آمدت ** بخت بد دان کمد و گردن زدت

چون چنین وسواس دیدی زود زود ** با خدا گرد و در آ اندر سجود 385

سجده گه را تر کن از اشک روان ** کای خدا تو وا رهانم زین گمان

آن زمان کت امتحان مطلوب شد ** مسجد دین تو پر خروب شد

قصه‌ی مسجد اقصی و خروب و عزم کردن داود علیه‌السلام پیش از سلیمان علیه‌السلام بر بنای آن مسجد

چون درآمد عزم داودی به تنگ ** که بسازد مسجد اقصی به سنگ

وحی کردش حق که ترک این بخوان ** که ز دستت برنیاید این مکان

نیست در تقدیر ما آنک تو این ** مسجد اقصی بر آری ای گزین 390

گفت جرمم چیست ای دانای راز ** که مرا گویی که مسجد را مساز

گفت بی‌جرمی تو خونها کرده‌ای ** خون مظلومان بگردن برده‌ای

که ز آواز تو خلقی بی‌شمار ** جان بدادند و شدند آن را شکار

خون بسی رفتست بر آواز تو ** بر صدای خوب جان‌پرداز تو

گفت مغلوب تو بودم مست تو ** دست من بر بسته بود از دست تو 395

نه که هر مغلوب شه مرحوم بود ** نه که المغلوب کالمعدوم بود

گفت این مغلوب معدومیست کو ** جز به نسبت نیست معدوم ایقنوا

این چنین معدوم کو از خویش رفت ** بهترین هستها افتاد و زفت

او به نسبت با صفات حق فناست ** در حقیقت در فنا او را بقاست

جمله‌ی ارواح در تدبیر اوست ** جمله‌ی اشباح هم در تیر اوست 400

آنک او مغلوب اندر لطف ماست ** نیست مضطر بلک مختار ولاست

منتهای اختیار آنست خود ** که اختیارش گردد اینجا مفتقد

اختیاری را نبودی چاشنی ** گر نگشتی آخر او محو از منی

در جهان گر لقمه و گر شربتست ** لذت او فرع محو لذتست

گرچه از لذات بی‌تاثیر شد ** لذتی بود او و لذت‌گیر شد 405

شرح انما المؤمنون اخوة والعلماء کنفس واحدة خاصه اتحاد داود و سلیمان و سایر انبیا علیهم‌السلام کی اگر یکی ازیشان را منکر شوی ایمان به هیچ نبی درست نباشد و این علامت اتحادست کی یک خانه از هزاران خانه ویران کنی آن همه ویران شود و یک دیوار قایم نماند کی لانفرق بین احد منهم و العاقل یکفیه الاشارة این خود از اشارت گذشت

گرچه بر ناید به جهد و زور تو ** لیک مسجد را برآرد پور تو

کرده‌ی او کرده‌ی تست ای حکیم ** مومنان را اتصالی دان قدیم