مرغ فتنه دانه بر بامست او ** پر گشاده بسته‌ی دامست او

مرغ فتنه دانه بر بامست او ** پر گشاده بسته‌ی دامست او 620

چون به دانه داد او دل را به جان ** ناگرفته مر ورا بگرفته دان

آن نظرها که به دانه می‌کند ** آن گره دان کو به پا برمی‌زند

دانه گوید گر تو می‌دزدی نظر ** من همی دزدم ز تو صبر و مقر

چون کشیدت آن نظر اندر پیم ** پس بدانی کز تو من غافل نیم

قصه‌ی عطاری کی سنگ ترازوی او گل سرشوی بود و دزدیدن مشتری گل خوار از آن گل هنگام سنجیدن شکر دزدیده و پنهان

پیش عطاری یکی گل‌خوار رفت ** تا خرد ابلوج قند خاص زفت 625

پس بر عطار طرار دودل ** موضع سنگ ترازو بود گل

گفت گل سنگ ترازوی منست ** گر ترا میل شکر بخریدنست

گفت هستم در مهمی قندجو ** سنگ میزان هر چه خواهی باش گو

گفت با خود پیش آنک گل‌خورست ** سنگ چه بود گل نکوتر از زرست

هم‌چو آن دلاله که گفت ای پسر ** نو عروسی یافتم بس خوب‌فر 630

سخت زیبا لیک هم یک چیز هست ** که آن ستیره دختر حلواگرست

گفت بهتر این چنین خود گر بود ** دختر او چرب و شیرین‌تر بود

گر نداری سنگ و سنگت از گلست ** این به و به گل مرا میوه‌ی دلست

اندر آن کفه‌ی ترازو ز اعتداد ** او به جای سنگ آن گل را نهاد

پس برای کفه‌ی دیگر به دست ** هم به قدر آن شکر را می‌شکست 635

چون نبودش تیشه‌ای او دیر ماند ** مشتری را منتظر آنجا نشاند

رویش آن سو بود گل‌خور ناشکفت ** گل ازو پوشیده دزدیدن گرفت

ترس ترسان که نباید ناگهان ** چشم او بر من فتد از امتحان

دید عطار آن و خود مشغول کرد ** که فزون‌تر دزد هین ای روی‌زرد

گر بدزدی وز گل من می‌بری ** رو که هم از پهلوی خود می‌خوری 640

تو همی ترسی ز من لیک از خری ** من همی‌ترسم که تو کمتر خوری

گرچه مشغولم چنان احمق نیم ** که شکر افزون کشی تو از نیم

چون ببینی مر شکر را ز آزمود ** پس بدانی احمق و غافل کی بود

مرغ زان دانه نظر خوش می‌کند ** دانه هم از دور راهش می‌زند