تا گشاید قفل و در پیدا شود ** سوی بی‌جایی شما را جا شود

آمدی اندر جهان ای ممتحن ** هیچ می‌بینی طریق آمدن

تو ز جایی آمدی وز موطنی ** آمدن را راه دانی هیچ نی 1110

گر ندانی تا نگویی راه نیست ** زین ره بی‌راهه ما را رفتنیست

می‌روی در خواب شادان چپ و راست ** هیچ دانی راه آن میدان کجاست

تو ببند آن چشم و خود تسلیم کن ** خویش را بینی در آن شهر کهن

چشم چون بندی که صد چشم خمار ** بند چشم تست این سو از غرار

چارچشمی تو ز عشق مشتری ** بر امید مهتری و سروری 1115

ور بخسپی مشتری بینی به خواب ** چغد بد کی خواب بیند جز خراب

مشتری خواهی بهر دم پیچ پیچ ** تو چه داری که فروشی هیچ هیچ

گر دلت را نان بدی یا چاشتی ** از خریداران فراغت داشتی

قصه‌ی آن شخص کی دعوی پیغامبری می‌کرد گفتندش چه خورده‌ای کی گیج شده‌ای و یاوه می‌گویی گفت اگر چیزی یافتمی کی خوردمی نه گیج شدمی و نه یاوه گفتمی کی هر سخن نیک کی با غیر اهلش گویند یاوه گفته باشند اگر چه در آن یاوه گفتن مامورند

آن یکی می‌گفت من پیغامبرم ** از همه پیغامبران فاضلترم

گردنش بستند و بردندش به شاه ** کین همی گوید رسولم از اله 1120

خلق بر وی جمع چون مور و ملخ ** که چه مکرست و چه تزویر و چه فخ

گر رسول آنست که آید از عدم ** ما همه پیغامبریم و محتشم

ما از آنجا آمدیم اینجا غریب ** تو چرا مخصوص باشی ای ادیب

نه شما چون طفل خفته آمدیت ** بی‌خبر از راه وز منزل بدیت

از منازل خفته بگذشتید و مست ** بی‌خبر از راه و از بالا و پست 1125

ما به بیداری روان گشتیم و خوش ** از ورای پنج و شش تا پنج و شش

دیده منزلها ز اصل و از اساس ** چون قلاووز آن خبیر و ره‌شناس

شاه را گفتند اشکنجه‌ش بکن ** تا نگوید جنس او هیچ این سخن

شاه دیدش بس نزار و بس ضعیف ** که به یک سیلی بمیرد آن نحیف

کی توان او را فشردن یا زدن ** که چو شیشه گشته است او را بدن 1130

لیک با او گویم از راه خوشی ** که چرا داری تو لاف سر کشی

که درشتی ناید اینجا هیچ کار ** هم به نرمی سر کند از غار مار