کیست بوی گل دم عقل و خرد ** خوش قلاووز ره ملک ابد

کیست بوی گل دم عقل و خرد ** خوش قلاووز ره ملک ابد 3350

Gül kokusu nedir?Akıl nefesi,ebediyet ülkesinin güzel kılavuzu.

فرمودن شاه به ایاز بار دگر کی شرح چارق و پوستین آشکارا بگو تا خواجه تاشانت از آن اشارت پند گیرد کی الدین النصیحة و موعظه یابند

Padişahın tekrar Eyaz'a,çarıkla pösteki işini açıkça söyle de kapı yoldaşların bundan öğüt alsınlar,çünkü"Din,öğütten ibarettir"demesi.

سر چارق را بیان کن ای ایاز ** پیش چارق چیستت چندین نیاز

Eyaz,çarığın sırrı nedir,söyle.Bir çarığa bu kadar niyazın nedeni nedir?

تا بنوشد سنقر و بک یا رقت ** سر سر پوستین و چارقت

Söyle de Sunkur'la arkadasın Bekbaruk duysun,pöstekiyle çarığın sırrının sırrını anlasın.

ای ایاز از تو غلامی نور یافت ** نورت از پستی سوی گردون شتافت

Eyaz,kulluk senden nurlandı.Nurun,aşağılık alemden kurtuldu gökyüzüne yüceldi.

حسرت آزادگان شد بندگی ** بندگی را چون تو دادی زندگی

Senin yüzünden kulluk,hür kişilerin hasret çektikleri bir şey oldu.Sen,kulluğa hayat vereli hürler bile kulluğa özenir oldular.

مؤمن آن باشد که اندر جزر و مد ** کافر از ایمان او حسرت خورد 3355

İnanmış,adam ona derler ki her hususta kafir bile onun imanına hased etsin,özensin.

حکایت کافری کی گفتندش در عهد ابا یزید کی مسلمان شو و جواب گفتن او ایشان را

Ebayezid'in zamanında bir kafire"Müslüman olsana"dedikleri vakit o kafirin bu söze cevap vermesi

بود گبری در زمان بایزید ** گفت او را یک مسلمان سعید

Bayezid'in zamanında bir kafir vardı.Ona kutlu bir müslüman dedi ki:

که چه باشد گر تو اسلام آوری ** تا بیابی صد نجات و سروری

Ne olur müslüman olsan da yüzlerce kurtuluşa erişsen,ululuklar bulsan.

گفت این ایمان اگر هست ای مرید ** آنک دارد شیخ عالم بایزید

Kafir dedi ki:Eğer müslümanlık,alemin şeyhi Bayezid'in müslümanlığıysa,

من ندارم طاقت آن تاب آن ** که آن فزون آمد ز کوششهای جان

Ben ona takat getiremem.O,benim çalışmalarımdan çok üstün.

گرچه در ایمان و دین ناموقنم ** لیک در ایمان او بس مؤمنم 3360

Dine,imana inanmıyorum ama onun imanına adamakıllı iman etmiştim.

دارم ایمان که آن ز جمله برترست ** بس لطیف و با فروغ و با فرست

İmanım var ki o,herkesten yüce,pek latif,pek nurlu.

مؤمن ایمان اویم در نهان ** گرچه مهرم هست محکم بر دهان

Ağzım adamakıllı mühürlü,iman edemem ama gizliden gizliye onun imanına müminim.

باز ایمان خود گر ایمان شماست ** نه بدان میلستم و نه مشتهاست

Yok..eğer sizin imanınız,imansa ona ne meylim var,ne iştiham.

آنک صد میلش سوی ایمان بود ** چون شما را دید آن فاتر شود

İmana yüzlerce meyli olan,sizi gördü mü soğur,kesilir.

زانک نامی بیند و معنیش نی ** چون بیابان را مفازه گفتنی 3365

Çünkü sizin imanınızdan adam,yalnız bir ad görür,manası yoktur.Nasıl olur da çöle kurtuluş yeri denir?

عشق او ز آورد ایمان بفسرد ** چون به ایمان شما او بنگرد

Sizin imanınıza bakan kişinin imana olan sevgisi soğur gider.

حکایت آن مذن زشت آواز کی در کافرستان بانگ نماز داد و مرد کافری او را هدیه داد

Sesi çirkin müezzinin,kafir ülkesinde ezan okuması ve bir kafirin ona hediye vermesi

یک مذن داشت بس آواز بد ** در میان کافرستان بانگ زد

Bir müezzin vardı,sesi pek çirkindi.Kafir ülkesinde ezan okurdu.

چند گفتندش مگو بانگ نماز ** که شود جنگ و عداوتها دراز

Ezan okuma,savaş çıkar,düşmanlık uzar dedilerse de.

او ستیزه کرد و پس بی‌احتراز ** گفت در کافرستان بانگ نماز

İnat etti,pervasızca o kafir ülkesinde ezan okumaya koyuldu.

خلق خایف شد ز فتنه‌ی عامه‌ای ** خود بیامد کافری با جامه‌ای 3370

Halk,umumi bir kargaşalıktan korkarken bir de baktılar,elinde bir elbise,kafirin biri çıka geldi.

شمع و حلوا با چنان جامه‌ی لطیف ** هدیه آورد و بیامد چون الیف

Dostlar gibi eline mum ve helva almış,öyle bir latif elbiseyi hediye getiriyordu.

پرس پرسان کین مذن کو کجاست ** که صلا و بانگ او راحت‌فزاست

Söyleyin,o müezzin nerede?Onun selası ve ezanı,bana rahatlık verdi diye sormadaydı.

هین چه راحت بود زان آواز زشت ** گفت که آوازش فتاد اندر کنشت

Yahu dediler.Nasıl olur?Hiç o bet ses,insana rahatlık verir mi?Kafir dedi ki:Sesi,kiliseye,gelince;

دختری دارم لطیف و بس سنی ** آرزو می‌بود او را مؤمنی

Benim pek güzel,pek yüce bir kızım var,çoktandır müslüman olmak isterdi.