English    Türkçe    فارسی   

5
353-377

  • زان فراخ آمد چنین روزی ما  ** که دریدن شد قبادوزی ما 
  • Onun için rızkımız böyle bol bol gelmededir; çünkü, bizim elbise dikmemiz elbiseyi yırtmaktır!

  • سبب آنک فرجی را نام فرجی نهادند از اول 
  • Fereciye önce fereci denmesinin sebebi

  • صوفیی بدرید جبه در حرج  ** پیشش آمد بعد به دریدن فرج 
  • Sofinin biri bir iç sıkıntısına uğradı, cüppesinin önünü yırttı, ondan sonra ferahladı.

  • کرد نام آن دریده فرجی  ** این لقب شد فاش زان مرد نجی  355
  • O yırtık cüppeye fereci (ferahlık) adını koydu. Bu lâkap, o kurtulmuş adamdan sonra yayıldı.

  • این لقب شد فاش و صافش شیخ برد  ** ماند اندر طبع خلقان حرف درد 
  • Yayıldı ama safını şeyh aldı, götürdü, halka tortudan ibaret olan adı kaldı.

  • هم‌چنین هر نام صافی داشتست  ** اسم را چون دردیی بگذاشتست 
  • Böylece her şeyin bir saf ve tortusuz tarafı vardır, adını da tortu gibi aleme bırakmıştır.

  • هر که گل خوارست دردی را گرفت  ** رفت صوفی سوی صافی ناشکفت 
  • Kim toprak yemeyi adet edinmişse tortuya yapışmıştır. Sofi ise hemencecik safın bulunduğu tarafa gider.

  • گفت لابد درد را صافی بود  ** زین دلالت دل به صفوت می‌رود 
  • Elbette tortunun bir safı vardır der ve gönül, bu delaletle saflığa varır, ulaşır.

  • درد عسر افتاد و صافش یسر او  ** صاف چون خرما و دردی بسر او  360
  • Tortu güçlüktür, safı da kolaylığı. Saf, hurmaya benzer, tortu da hurma çağlasına.

  • یسر با عسرست هین آیس مباش  ** راه داری زین ممات اندر معاش 
  • Güçlük kolaylıkla beraberdir, kendine gel, ümidini kesme. Bu ölümden sonra hayata yol var.

  • روح خواهی جبه بشکاف ای پسر  ** تا از آن صفوت برآری زود سر 
  • Oğul ferahlamak istiyorsan cüppeni yırt da o saflıktan hemencecik baş çıkarsın.

  • هست صوفی آنک شد صفوت‌طلب  ** نه از لباس صوف و خیاطی و دب 
  • Sofi saflığı dileyen kişidir. Sofilik, sof elbiseyle, terzilikle, yavaş yavaş yürümekle olmaz.

  • صوفیی گشته به پیش این لام  ** الخیاطه واللواطه والسلام 
  • Fakat bu alçak ve aşağılık kişilerce sofuluk, terzilikten ve oğlancılıktan ibarettir.

  • بر خیال آن صفا و نام نیک  ** رنگ پوشیدن نکو باشد ولیک  365
  • Fakat o saflık, o iyi ad, san hayaliyle bu renge bürünmek de iyidir ama,

  • بر خیالش گر روی تا اصل او  ** نی چو عباد خیال تو به تو 
  • O hayalle asla kadar gitmek şartıyla. Kat kat hayale tapanlar gibi değil.

  • دور باش غیرتت آمد خیال  ** گرد بر گرد سراپرده‌ی جمال 
  • Hayal, seni güzellik otağının çevresine sokulmaktan men eden gayret çavuşudur.

  • بسته هر جوینده را که راه نیست  ** هر خیالش پیش می‌آید بیست 
  • O, her arayanın yolunu, yol yok, diye keser. Onun hayali geldi mi, sana, dur, der.

  • جز مگر آن تیزکوش تیزهوش  ** کش بود از جیش نصرتهاش جوش 
  • Ancak kulağı delik ve anlayışlı kişiyi durdurmaz. Çünkü o, Allah yardımı askerine sığınmış, o sayede coşup köpürmüştür.

  • نجهد از تخییلها نی شه شود  ** تیر شه بنماید آنگه ره شود  370
  • O, ne hayallerden ürker, sıçrar, ne de padişahlık taslar. Padişahın nişane olarak verdiği oku gösterir, yoluna gider.

  • این دل سرگشته را تدبیر بخش  ** وین کمانهای دوتو را تیر بخش 
  • Allahm, bu şaşkın gönle bir ok bağışla, bu iki kat olmuş yaylara bir ok ver.

  • جرعه‌ای بر ریختی زان خفیه جام  ** بر زمین خاک من کاس الکرام 
  • Uluların içtikleri o gizli kadehten yeryüzüne bir yudumcuk saçtın.

  • هست بر زلف و رخ از جرعه‌ش نشان  ** خاک را شاهان همی‌لیسند از آن 
  • Güzellerin saçlarında, yüzlerinde o bir yudumcuk şarabın nişanesi var. Padişahlar, bu yüzden topraktan meydana gelen güzelleri yalar dururlar.

  • جرعه حسنست اندر خاک گش  ** که به صد دل روز و شب می‌بوسیش 
  • Gece gündüz yüzlerce gönülle o topraktan meydana gelen güzeli öpüp durman, onda güzelliğin bir zerresi bulunduğundandır.

  • جرعه خاک آمیز چون مجنون کند  ** مر ترا تا صاف او خود چون کند  375
  • Seni, toprakla karışmış bir yudumcuk güzellik şarabı böyle deli divane ediyor, artık onun safı neler yapmaz?

  • هر کسی پیش کلوخی جامه‌چاک  ** که آن کلوخ از حسن آمد جرعه‌ناک 
  • Herkes bir kerpiç parçasının önünde yenini, yakasını yırtmakta. Halbuki o kerpiç, güzelliğin bir yudumcuğuna, bir zerreciğine sahip.

  • جرعه‌ای بر ماه و خورشید و حمل  ** جرعه‌ای بر عرش و کرسی و زحل 
  • Ayda, güneşte, hamel burcunda bir yudumcuk güzellik şarabı var. Arşta kürsüde, zuhal yıldızında bir zerrecik güzellik var.