چونک رنج صبر نبود مر ترا ** شرط نبود پس فرو ناید جزا

حبذا آن شرط و شادا آن جزا ** آن جزای دل‌نواز جان‌فزا 585

در بیان آنک ثواب عمل عاشق از حق هم حق است

عاشقان را شادمانی و غم اوست ** دست‌مزد و اجرت خدمت هم اوست

غیر معشوق ار تماشایی بود ** عشق نبود هرزه سودایی بود

عشق آن شعله‌ست کو چون بر فروخت ** هرچه جز معشوق باقی جمله سوخت

تیغ لا در قتل غیر حق براند ** در نگر زان پس که بعد لا چه ماند

ماند الا الله باقی جمله رفت ** شاد باش ای عشق شرکت‌سوز زفت 590

خود همو بود آخرین و اولین ** شرک جز از دیده‌ی احول مبین

ای عجب حسنی بود جز عکس آن ** نیست تن را جنبشی از غیر جان

آن تنی را که بود در جان خلل ** خوش نگردد گر بگیری در عسل

این کسی داند که روزی زنده بود ** از کف این جان جان جامی ربود

وانک چشم او ندیدست آن رخان ** پیش او جانست این تف دخان 595

چون ندید او عمر عبدالعزیز ** پیش او عادل بود حجاج نیز

چون ندید او مار موسی را ثبات ** در حبال سحر پندارد حیات

مرغ کو ناخورده است آب زلال ** اندر آب شور دارد پر و بال

جز به ضد ضد را همی نتوان شناخت ** چون ببیند زخم بشناسد نواخت

لاجرم دنیا مقدم آمدست ** تا بدانی قدر اقلیم الست 600

چون ازینجا وا رهی آنجا روی ** در شکرخانه‌ی ابد شاکر شوی

گویی آنجا خاک را می‌بیختم ** زین جهان پاک می‌بگریختم

ای دریغا پیش ازین بودیم اجل ** تا عذابم کم بدی اندر وجل

در تفسیر قول رسول علیه‌السلام ما مات من مات الا و تمنی ان یموت قبل ما مات ان کان برا لیکون الی وصول البر اعجل و ان کان فاجرا لیقل فجوره

زین بفرمودست آن آگه رسول ** که هر آنک مرد و کرد از تن نزول

نبود او را حسرت نقلان و موت ** لیک باشد حسرت تقصیر و فوت 605

هر که میرد خود تمنی باشدش ** که بدی زین پیش نقل مقصدش

گر بود بد تا بدی کمتر بدی ** ور تقی تا خانه زوتر آمدی

گوید آن بد بی‌خبر می‌بوده‌ام ** دم به دم من پرده می‌افزوده‌ام