پس خضر کشتی برای این شکست ** تا که آن کشتی ز غاصب باز رست

فقر فخری بهر آن آمد سنی ** تا ز طماعان گریزم در غنی 715

گنجها را در خرابی زان نهند ** تا ز حرص اهل عمران وا رهند

پر نتانی کند رو خلوت گزین ** تا نگردی جمله خرج آن و این

زآنک تو هم لقمه‌ای هم لقمه‌خوار ** آکل و ماکولی ای جان هوش‌دار

در بیان آنک ما سوی الله هر چیزی آکل و ماکولست هم‌چون آن مرغی کی قصد صید ملخ می‌کرد و به صید ملخ مشغول می‌بود و غافل بود از باز گرسنه کی از پس قفای او قصد صید او داشت اکنون ای آدمی صیاد آکل از صیاد و آکل خود آمن مباش اگر چه نمی‌بینیش به نظر چشم به نظر دلیل و عبرتش می‌بین تا چشم نیز باز شدن

مرغکی اندر شکار کرم بود ** گربه فرصت یافت او را در ربود

آکل و ماکول بود و بی‌خبر ** در شکار خود ز صیادی دگر 720

دزد گرچه در شکار کاله‌ایست ** شحنه با خصمانش در دنباله‌ایست

عقل او مشغول رخت و قفل و در ** غافل از شحنه‌ست و از آه سحر

او چنان غرقست در سودای خود ** غافلست از طالب و جویای خود

گر حشیش آب و هوایی می‌خورد ** معده‌ی حیوانش در پی می‌چرد

آکل و ماکول آمد آن گیاه ** هم‌چنین هر هستیی غیر اله 725

و هو یطعمکم و لا یطعم چو اوست ** نیست حق ماکول و آکل لحم و پوست

آکل و ماکول کی ایمن بود ** ز آکلی که اندر کمین ساکن بود

امن ماکولان جذوب ماتمست ** رو بدان درگاه کو لا یطعم است

هر خیالی را خیالی می‌خورد ** فکر آن فکر دگر را می‌چرد

تو نتانی کز خیالی وا رهی ** یا بخسپی که از آن بیرون جهی 730

فکر زنبورست و آن خواب تو آب ** چون شوی بیدار باز آید ذباب

چند زنبور خیالی در پرد ** می‌کشد این سو و آن سو می‌برد

کمترین آکلانست این خیال ** وآن دگرها را شناسد ذوالجلال

هین گریز از جوق اکال غلیظ ** سوی او که گفت ما ایمت حفیظ

یا به سوی آن که او آن حفظ یافت ** گر نتانی سوی آن حافظ شتافت 735

دست را مسپار جز در دست پیر ** حق شدست آن دست او را دستگیر

پیر عقلت کودکی خو کرده است ** از جوار نفس که اندر پرده است

عقل کامل را قرین کن با خرد ** تا که باز آید خرد زان خوی بد