-
با تو او چونست هستم من چنان ** زیر پای مادران باشد جنان
- Gönül sahibi, seninle nasılsa ben de öyleyim. Cennetler anaların ayakları altındadır.
-
مادر و بابا و اصل خلق اوست ** ای خنک آنکس که داند دل ز پوست 885
- Halkın anası da odur, babası da odur, aslı da o. Ne mutlu gönlü deriden bedenden ayırt edebilen kişiye.
-
تو بگویی نک دل آوردم به تو ** گویدت پرست ازین دلها قتو
- Sen dersin ki işte, sana gönül getirdim ya. Fakat o der ki: Kutu (şehir), bu gönüllerle dopdolu.
-
آن دلی آور که قطب عالم اوست ** جان جان جان جان آدم اوست
- Sen, bana alemin kutbu olan gönlü getir. İnsanın canının canının canının canı, o gönüldür.
-
از برای آن دل پر نور و بر ** هست آن سلطان دلها منتظر
- İşte onun için o gönüller sultanı, nur ve ihsanlarla dolu olan gönlü beklemektedir.
-
تو بگردی روزها در سبزوار ** آنچنان دل را نیابی ز اعتبار
- Sen günlerce Sebzvar şehrinde gezip dolaşsan o çeşit bir gönül bulamazsın.
-
پس دل پژمردهی پوسیدهجان ** بر سر تخته نهی آن سو کشان 890
- Nihayet solmuş, pörsümüş bir gönül bulur, onu salacaya kor, o tarafa götürürsün.
-
که دل آوردم ترا ای شهریار ** به ازین دل نبود اندر سبزوار
- Ey padişahlar padişahı, sana gönül getirdim. Bu Sebzvar’da bundan daha iyi gönül yoktur dersin.
-
گویدت این گورخانهست ای جری ** که دل مرده بدینجا آوری
- O da der ki: A küstah, burası mezarlık mı ki buraya ölü gönül getiriyorsun?
-
رو بیاور آن دلی کو شاهخوست ** که امان سبزوار کون ازوست
- Yürü, padişah huylu gönlü getir ki varlık Sebzvar’ı onun yüzünden aman bulur.
-
گویی آن دل زین جهان پنهان بود ** زانک ظلمت با ضیا ضدان بود
- Sanki o gönül, bu cihandan gizlenmiştir. Çünkü karanlık, ışıkla bir yerde bulunmaz. Birbirlerine zıttır bunlar.
-
دشمنی آن دل از روز الست ** سبزوار طبع را میراثی است 895
- Tabiat Sebzvar’ının, o gönülle düşmanlığı, Elest gününden miras kalmıştır.
-
زانک او بازست و دنیا شهر زاغ ** دیدن ناجنس بر ناجنس داغ
- Çünkü o, doğan kuşudur, dünya şehriyse kuzgun. Kendi cinsinden olmayanı görmek insanı yaralar.
-
ور کند نرمی نفاقی میکند ** ز استمالت ارتفاقی میکند
- İnsan, kendi cinsinden olmayana yumuşaklık gösterirse münafıklığından gösterir, onunla uyuşursa bir şey elde etmek için uyuşur.
-
میکند آری نه از بهر نیاز ** تا که ناصح کم کند نصح دراز
- O münâfık, evet der ama tasdik ettiğinden değil, nasihat verenin sözü kısa kesmesi içindir.(TM)
-
زانک این زاغ خس مردارجو ** صد هزاران مکر دارد تو به تو
- Çünkü bu leş arayan aşağılık kuzgunun kat,kat yüz binlerce hilesi vardır.
-
گر پذیرند آن نفاقش را رهید ** شد نفاقش عین صدق مستفید 900
- Münafıklığı kabul ederlerse kurtulur; münafıklığı, kendisine fayda verecek bir doğruluk olur.
-
زانک آن صاحب دل با کر و فر ** هست در بازار ما معیوبخر
- Çünkü gönül sahibi, debdebesiyle beraber bizim pazarımızda ayıplıdır.
-
صاحب دل جو اگر بیجان نهای ** جنس دل شو گر ضد سلطان نهای
- Cansız değilsen gönül sahibini ara. Padişaha zıt değilsen gönülle aynı cinsten olmaya bak.
-
آنک زرق او خوش آید مر ترا ** آن ولی تست نه خاص خدا
- Halbuki riyası, sana hoş gelen, tabiatına uygun olan kişi, dostundur. Dostundur ama Tanrı’nın dostu değil ki!
-
هر که او بر خو و بر طبع تو زیست ** پیش طبع تو ولی است و نبیست
- Kim senin huyuna suyuna giderse sence ya velidir, ya peygamber.
-
رو هوا بگذار تا بویت شود ** وان مشام خوش عبرجویت شود 905
- Yürü, hava ve hevesi bırak da bir koku al, o güzelim amber kokusunu duy.
-
از هوارانی دماغت فاسدست ** مشک و عنبر پیش مغزت کاسدست
- Hava ve hevesine uyarsan dimağın bozulur. Misk ve amber sence hiçbir şeye yaramaz bir hale gelir.
-
حد ندارد این سخن و آهوی ما ** میگریزد اندر آخر جابجا
- Bu sözün sonu gelmez, halbuki ceylanımız, ahırda bir yerden bir yere kaçıp durmada.
-
بقیهی قصهی آهو و آخر خران
- Eşekler ahırındaki ceylan hikayesinin arta kalanı
-
روزها آن آهوی خوشناف نر ** در شکنجه بود در اصطبل خر
- O göbeği miskli ceylan, günlerce eşek ahırında işkence çekmekteydi.