English    Türkçe    فارسی   

6
1309-1333

  • معجزه بحرست و ناقص مرغ خاک  ** مرغ آبی در وی آمن از هلاک 
  • Mucize denizdir, nakıs kişiyse karada yaşayan kuş. Suda yaşayan kuş, helâk olmadan emindir.

  • عجزبخش جان هر نامحرمی  ** لیک قدرت‌بخش جان هم‌دمی  1310
  • Her namahremin canını âciz eder, fakat hem dem olan kişinin canına kudret bağışlar.

  • چون نیابی این سعادت در ضمیر  ** پس ز ظاهر هر دم استدلال گیر 
  • İçinde bu kutluluğu bulamazsan her an zahirden istidlalde bulun.

  • که اثرها بر مشاعر ظاهرست  ** وین اثرها از مثر مخبرست 
  • Tesirler, insanın duygularında görünür durur. Bunlar, tesir edeni haber verirler.

  • هست پنهان معنی هر داروی  ** هم‌چو سحر و صنعت هر جادوی 
  • Her ilâcın manâsı hakikati, her hünerin sanatı, sihri gibi gizlidir.

  • چون نظر در فعل و آثارش کنی  ** گرچه پنهانست اظهارش کنی 
  • Fakat yaptığı işe ve eserlerine bakarsan hakikati gizli olmakla beraber onu meydana çıkarırsın.

  • قوتی کان اندرونش مضمرست  ** چون به فعل آید عیان و مظهرست  1315
  • İçinde gizli olan kuvvet, fiile gelince açığa çıkar, görünür.

  • چون به آثار این همه پیدا شدت  ** چون نشد پیدا ز تاثیر ایزدت 
  • Bunların hepsi, sana eserleriyle görünür de nasıl olur. Allah, eserleriyle görünmez?

  • نه سببها و اثرها مغز و پوست  ** چون بجویی جملگی آثار اوست 
  • Sebeplerle tesirler, iç ve kabuk değil mi? Araştırırsan hepsi de onun eserleri değil mi?

  • دوست گیری چیزها را از اثر  ** پس چرا ز آثاربخشی بی‌خبر 
  • Eserlerine bakıyor da bazı şeyleri seviyorsun, peki, neden eserleri bağışlayandan haberin yok?

  • از خیالی دوست گیری خلق را  ** چون نگیری شاه غرب و شرق را 
  • Bir hayale kapılıp halkı seviyorsun da doğu ve batının padişahını nasıl sevmiyorsun?

  • این سخن پایان ندارد ای قباد  ** حرص ما را اندرین پایان مباد  1320
  • Ey ulu kişi, bu sözün sonu gelmez. Bu husustaki hırsımız da dilerim bitmesin.

  • رجوع به قصه‌ی رنجور 
  • Hasta hikâyesi

  • باز گرد و قصه‌ی رنجور گو  ** با طبیب آگه ستارخو 
  • Dön de hasta hikâyesini söyle, ayıpları örten hekimle macerasını anlat.

  • نبض او بگرفت و واقف شد ز حال  ** که امید صحت او بد محال 
  • Hekim, hastanın nabzını tutup halini anladı. İyileşme ümidi hiç yoktu.

  • گفت هر چت دل بخواهد آن بکن  ** تا رود از جسمت این رنج کهن 
  • Dedi ki: Gönlün ne dilerse onu yap da bedenindeki bu eski dert gitsin.

  • هرچه خواهد خاطر تو وا مگیر  ** تا نگردد صبر و پرهیزت زحیر 
  • Hatırına ne gelirse yap, geri durma da sabır ve perhiz, sana eziyet vermesin.

  • صبر و پرهیز این مرض را دان زیان  ** هرچه خواهد دل در آرش در میان  1325
  • Bil ki sabır ve perhiz, bu hastalığa ziyandır, gönlüne geleni yap.

  • این چنین رنجور را گفت ای عمو  ** حق تعالی اعملوا ما شتم 
  • Hastaya, Allahnın dediği gibi âdeta “Dilediğinizi yapın” dedi.

  • گفت رو هین خیر بادت جان عم  ** من تماشای لب جو می‌روم 
  • Hasta âlâ dedi, haydi sen git, hayra karşı. Ben ırmak kıyısına seyre gidiyorum.

  • بر مراد دل همی‌گشت او بر آب  ** تا که صحت را بیابد فتح باب 
  • Kendisine sıhhatten bir kapı açılsın, iyileşsin diye gönlünün dilediğince ırmak kıyısında gezinip duruyordu.

  • بر لب جو صوفیی بنشسته بود  ** دست و رو می‌شست و پاکی می‌فزود 
  • Su kenarında bir sofi oturmuş, elini yüzünü yıkıyor, temizken bir kat daha temiz oluyordu.

  • او قفااش دید چون تخییلیی  ** کرد او را آرزوی سیلیی  1330
  • Hasta sofinin kafasını görünce hülyaya kapıldı, içinden bir sille vurmak isteği coştu.

  • بر قفای صوفی حمزه‌پرست  ** راست می‌کرد از برای صفع دست 
  • Bulgur aşına tapan sofinin kellesine vurmak için elini kaldırdı.

  • کارزو را گر نرانم تا رود  ** آن طبیبم گفت کان علت شود 
  • Hekim, içinden geçeni yapmazsan o, sana dert olur dedi.

  • سیلیش اندر برم در معرکه  ** زانک لا تلقوا بایدی تهلکه 
  • Allah da “Kendinizi, elinizle, tehlikeye atmayın” buyurmuştur. Hele bir sille aşk edeyim.