-
جزو ماند و آن خوشی از یاد رفت ** بل نرفت آن خفیه شد از پنج و هفت
- Halbuki senin cüzün kaldı da o iyilik, o nimet, aklından gitti. Daha doğrusu gitmedi,beş duygunla yedi endamından gizlendi.
-
هم‌چو تابستان که از وی پنبه‌زاد ** ماند پنبه رفت تابستان ز یاد 1800
- Yaz gibi hani. Yazın pamuk biter de o kalır, fakat yaz hatırlanmaz olur.
-
یا مثال یخ که زاید از شتا ** شد شتا پنهان و آن یخ پیش ما
- Yahut da buz gibi. Kışın olur da kış gizlenir, buz bize kalır.
-
هست آن یخ زان صعوبت یادگار ** یادگار صیف در دی این ثمار
- Bu o güçlükten bir armağandır. Kışın da yazın armağanları şu meyvelerdir.
-
هم‌چنان هر جزو جزوت ای فتی ** در تنت افسانه گوی نعمتی
- Ey yiğit bunun gibi senin her cüzün de bedeninde Allahnın bir nimetini söylemededir.
-
چون زنی که بیست فرزندش بود ** هر یکی حاکی حال خوش بود
- Şu kadın gibi yirmi oğlu vardı da her oğlu, bir güzel halini anlatmadadır.
-
حمل نبود بی ز مستی و ز لاغ ** بی بهاری کی شود زاینده باغ 1805
- Sarhoşluk ve oynaşma olmadıkça gebe kalınmaz. Bahar olmayınca bahçelerde bir şey doğar mı?
-
حاملان و بچگانشان بر کنار ** شد دلیل عشق‌بازی با بهار
- Gebelerle kucaklarındaki çocuklar, baharın o kadınların aşkına delâlet eder.
-
هر درختی در رضاع کودکان ** هم‌چو مریم حامل از شاهی نهان
- Her ağaç, çocuklarını emzirmededir. Hepsi, Meryem gibi gizli bir padişahtan gebe kalmıştır.
-
گرچه صد در آب آتشی پوشیده شد ** صد هزاران کف برو جوشیده شد
- Ateş suyla gizlenir ama üstünde yüz binlerce köpük coşar.
-
گرچه آتش سخت پنهان می‌تند ** کف بده انگشت اشارت می‌کند
- Ateş pek gizlidir, fakat köpük, on parmağı ile ateşin varlığına delâlet etmekdedir.
-
هم‌چنین اجزای مستان وصال ** حامل از تمثالهای حال و قال 1810
- Vuslat sarhoşlarının cüzleri de, bunun gibi hal ve söz timsallerinden gebe kalır.
-
در جمال حال وا مانده دهان ** چشم غایب گشته از نقش جهان
- Hal güzelliğine karşı ağızları açık kalmıştır onların. Gözleri, cihan nakşına örtülmüştür.
-
آن موالید از زه این چار نیست ** لاجرم منظور این ابصار نیست
- O doğanlar bu dört unsurdan doğmazlar. Onun için de bu gözlere görünmezler.
-
آن موالید از تجلی زاده‌اند ** لاجرم مستور پرده‌ی ساده‌اند
- Onlar, tecelliden doğmuşlardır. Bu yüzden renksiz perdeyle örtülüdürler.
-
زاده گفتیم و حقیقت زاد نیست ** وین عبارت جز پی ارشاد نیست
- Doğmuşlar dedim ya, hakikatte doğmamışlar da. Bu söz, ancak anlatmak için söylenmiş bir sözdür.
-
هین خمش کن تا بگوید شاه قل ** بلبلی مفروش با این جنس گل 1815
- Sus da “Kul-söyle” padişahı söylesin. Bu çeşit güllere karşı bülbüllük satmaya kalkışma.
-
این گل گویاست پر جوش و خروش ** بلبلا ترک زبان کن باش گوش
- Bu gül, coşmuş köpürmüş, söylenip duran bir güldür. Ey bülbül, bana karşı sözü kes de kulak kesil!
-
هر دو گون تمثال پاکیزه‌مثال ** شاهد عدل‌اند بر سر وصال
- Her ikisi de, yani hal de, söz de, tertemiz iki güzele benzer. Vuslat sırrına iki âdil şahittir bunlar.
-
هر دو گون حسن لطیف مرتضی ** شاهد احبال و حشر ما مضی
- Bu iki seçilmiş lâtif güzellik de gebeliklere ve geçmiş zamandaki haşirlere şahadet ederler.
-
هم‌چو یخ کاندر تموز مستجد ** هر دم افسانه‌ی زمستان می‌کند
- Yeniden yeniye gelen temmuz ayında buzun, her an kış hikâyelerini söylemesi gibi.
-
ذکر آن اریاح سرد و زمهریر ** اندر آن ازمان و ایام عسیر 1820
- Hani buz da, soğuk rüzgârları, zemheriyi, yaz günlerinde o güç zamanları söyler ya.
-
هم‌چو آن میوه که در وقت شتا ** می‌کند افسانه‌ی لطف خدا
- Kışın meyve ve Allah lûtfunun hikâyelerini anlatır.
-
قصه‌ی دور تبسمهای شمس ** وآن عروسان چمن را لمس و طمس
- Güneşin gülümsediği zamanları, çimen gelinlerine dokunup eksiltmesini söyler.
-
حال رفت و ماند جزوت یادگار ** یا ازو واپرس یا خود یاد آر
- İşte onun gibi senden de hal gitti, cüzün o halin armağanı olarak kaldı. Ya ona sor, yahut da hatırla.