این سخن پیدا و پنهانست بس ** که نباشد محرم عنقا مگس

Bu söz, hem apaçıktır, hem de pek gizli. Çünkü sinek, ankaya mahrem olamaz.

باز سوی قصه باز آ ای پسر ** قصه‌ی گنج و فقیر آور به سر

Oğul, yine hikâyeye dön de defineyle o yoksulun kıssasını tamamla.

تمامی قصه‌ی آن فقیر و نشان جای آن گنج

Yoksul ve definenin bulunduğu yer

اندر آن رقعه نبشته بود این ** که برون شهر گنجی دان دفین

Kâğıtta şu yazılıydı: Bil ki şehrin dışında bir define var.

آن فلان قبه که در وی مشهدست ** پشت او در شهر و در در فدفدست 1940

İçinde mezar olan filân kubbe var ya. Hani arkası şehre, kapısı Ferkat yıldızına karşı.

پشت با وی کن تو رو در قبله آر ** وانگهان از قوس تیری بر گذار

O türbeyi ardına al, yüzünü kıbleye çevir. Sonra yayla bir ok at.

چون فکندی تیر از قوس ای سعاد ** بر کن آن موضع که تیرت اوفتاد

Kutlu kişi, yaydan oku attın mı okun düştüğü yeri kaz!

پس کمان سخت آورد آن فتی ** تیر پرانید در صحن فضا

O yiğit kuvvetli bir yay aldı, oku boşluğa doğru attı.

زو تبر آورد و بیل او شاد شاد ** کند آن موضع که تیرش اوفتاد

Derhal kazma kürek getirdi. Sevine,sevine okunun düştüğü yeri kazmaya koyuldu.

کند شد هم او و هم بیل و تبر ** خود ندید از گنج پنهانی اثر 1945

Hem kendi körleşti, hem kazması, küreği. Fakat gizli defineden hiçbir eser görünmedi.

هم‌چنین هر روز تیر انداختی ** لیک جای گنج را نشناختی

Böylece her gün ok atıyor, düştüğü yeri kazıyor, fakat bir türlü definenin yerini bulamıyordu.

چونک این را پیشه کرد او بر دوام ** فجفجی در شهر افتاد و عوام

Bunu âdet edindi. Daima orayı burayı kazıp durduğundan şehre bir dedikodudur yayıldı, iş halkın ağzına düştü.

فاش شدن خبر این گنج و رسیدن به گوش پادشاه

Definenin halkın ağzına düşmesi ve padişah tarafından duyulması

پس خبر کردند سلطان را ازین ** آن گروهی که بدند اندر کمین

Pusuda duran, fırsat gözleyen adamlar, bu işi padişaha haber verdiler.

عرضه کردند آن سخن را زیردست ** که فلانی گنج‌نامه یافتست

Filân, bir define bildiren kâğıt bulmuş diye söylediler.

چون شنید این شخص کین با شه رسید ** جز که تسلیم و رضا چاره ندید 1950

Adam, padişah tarafından duyulduğunu anlayınca teslim olmadan, kadere boyun eğmeden başka çare görmedi.

پیش از آنک اشکنجه بیند زان قباد ** رقعه را آن شخص پیش او نهاد

Padişah kendisine işkence yapmadan, kâğıdı padişahın önüne koydu.

گفت تا این رقعه را یابیده‌ام ** گنج نه و رنج بی‌حد دیده‌ام

Dedi ki: Şu kâğıdı buldum ama defineyi bulamadım. Define yerine hadsiz, hesapsız zahmetlere girdim.

خود نشد یک حبه از گنج آشکار ** لیک پیچیدم بسی من هم‌چو مار

Defineden bir habbe bile meydana çıkmadı. Fakat ben yılan gibi bir hayli kıvrandım durdum.

مدت ماهی چنینم تلخ‌کام ** که زیان و سود این بر من حرام

Bir aydır ağzımın tadı yok. Bunun ziyanı da haram oldu bana, kârı da.

بوک بختت بر کند زین کان غطا ** ای شه پیروزجنگ و دزگشا 1955

Belki bahtın şu perdeyi açar ey savaşı kutlu olan kaleler fethetmiş padişahım!

مدت شش ماه و افزون پادشاه ** تیر می‌انداخت و برمی‌کند چاه

Padişah da altı ay, belki de daha fazla ok attı,okun düştüğü yeri kazdırdı.

هرکجا سخته کمانی بود چست ** تیر داد انداخت و هر سو گنج جست

Nerede katı bir yay varsa buldurdu,o attı, her yanda define aradı durdu.

غیر تشویش و غم و طامات نی ** هم‌چو عنقا نام فاش و ذات نی

Fakat eziyetten, dertten, sıkıntıdan başka bir şey elde edemedi. Define âdeta ankaya benziyordu, ismi var, cismi yok!

نومید شدن آن پادشاه از یافتن آن گنج و ملول شدن او از طلب آن

Padişahın, defineyi bulmaktan ümidini kesip aramaktan usanması

چونک تعویق آمد اندر عرض و طول ** شاه شد زان گنج دل سیر و ملول

İşin eni, boyu uzayıp duruyordu. Padişah, nihayet o defineden usandı.

دشتها را گز گز آن شه چاه کند ** رقعه را از خشم پیش او فکند 1960

Her tarafı yer yer eştirmiş,kuyu haline getirmişti. Günün birinde kâğıdı, herifin önüne atıp

گفت گیر این رقعه کش آثار نیست ** تو بدین اولیتری کت کار نیست

Dedi ki: Al şu kâğıdı. Definenin eseri bile görünmedi. Senin işin yok, bu iş sana daha lâyık.