خود ندارم هیچ به سازد مرا ** که ز وهم دارم است این صد عنا

در ندارم هم تو داراییم کن ** رنج دیدم راحت‌افزاییم کن 2335

هم در آب دیده عریان بیستم ** بر در تو چونک دیده نیستم

آب دیده‌ی بنده‌ی بی‌دیده را ** سبزه‌ای بخش و نباتی زین چرا

ور نمانم آب آبم ده ز عین ** هم‌چو عینین نبی هطالتین

او چو آب دیده جست از جود حق ** با چنان اقبال و اجلال و سبق

چون نباشم ز اشک خون باریک‌ریس ** من تهی‌دست قصور کاسه‌لیس 2340

چون چنان چشم اشک را مفتون بود ** اشک من باید که صد جیحون بود

قطره‌ای زان زین دو صد جیحون به است ** که بدان یک قطره انس و جن برست

چونک باران جست آن روضه‌ی بهشت ** چون نجوید آب شوره‌خاک زشت

ای اخی دست از دعا کردن مدار ** با اجابت یا رد اویت چه کار

نان که سد و مانع این آب بود ** دست از آن نان می‌بباید شست زود 2345

خویش را موزون و چست و سخته کن ** ز آب دیده نان خود را پخته کن

آواز دادن هاتف مر طالب گنج را و اعلام کردن از حقیقت اسرار آن

اندرین بود او که الهام آمدش ** کشف شد این مشکلات از ایزدش

کو بگفتت در کمان تیری بنه ** کی بگفتندت که اندر کش تو زه

او نگفتت که کمان را سخت‌کش ** در کمان نه گفت او نه پر کنش

از فضولی تو کمان افراشتی ** صنعت قواسیی بر داشتی 2350

ترک این سخته کمانی رو بگو ** در کمان نه تیر و پریدن مجو

چون بیفتد بر کن آنجا می‌طلب ** زور بگذار و بزاری جو ذهب

آنچ حقست اقرب از حبل الورید ** تو فکنده تیر فکرت را بعید

ای کمان و تیرها بر ساخته ** صید نزدیک و تو دور انداخته

هرکه دوراندازتر او دورتر ** وز چنین گنجست او مهجورتر 2355

فلسفی خود را از اندیشه بکشت ** گو بدو کوراست سوی گنج پشت

گو بدو چندانک افزون می‌دود ** از مراد دل جداتر می‌شود

جاهدوا فینا بگفت آن شهریار ** جاهدوا عنا نگفت ای بی‌قرار