چشم من ره برد شب شه را شناخت ** جمله شب با روی ماهش عشق باخت

امت خود را بخواهم من ازو ** کو نگرداند ز عارف هیچ رو

چشم عارف دان امان هر دو کون ** که بدو یابید هر بهرام عون 2860

زان محمد شافع هر داغ بود ** که ز جز شه چشم او مازاغ بود

در شب دنیا که محجوبست شید ** ناظر حق بود و زو بودش امید

از الم نشرح دو چشمش سرمه یافت ** دید آنچ جبرئیل آن بر نتافت

مر یتیمی را که سرمه حق کشد ** گردد او در یتیم با رشد

نور او بر ذره‌ها غالب شود ** آن‌چنان مطلوب را طالب شود 2865

در نظر بودش مقامات العباد ** لاجرم نامش خدا شاهد نهاد

آلت شاهد زبان و چشم تیز ** که ز شب‌خیزش ندارد سر گریز

گر هزاران مدعی سر بر زند ** گوش قاضی جانب شاهد کند

قاضیان را در حکومت این فنست ** شاهد ایشان را دو چشم روشنست

گفت شاهد زان به جای دیده است ** کو بدیده‌ی بی‌غرض سر دیده است 2870

مدعی دیده‌ست اما با غرض ** پرده باشد دیده‌ی دل را غرض

حق همی‌خواهد که تو زاهد شوی ** تا غرض بگذاری و شاهد شوی

کین غرضها پرده‌ی دیده بود ** بر نظر چون پرده پیچیده بود

پس نبیند جمله را با طم و رم ** حبک الاشیاء یعمی و یصم

در دلش خورشید چون نوری نشاند ** پیشش اختر را مقادیری نماند 2875

پس بدید او بی‌حجاب اسرار را ** سیر روح مومن و کفار را

در زمین حق را و در چرخ سمی ** نیست پنهان‌تر ز روح آدمی

باز کرد از رطب و یابس حق نورد ** روح را من امر ربی مهر کرد

پس چو دید آن روح را چشم عزیز ** پس برو پنهان نماند هیچ چیز

شاهد مطلق بود در هر نزاع ** بشکند گفتش خمار هر صداع 2880

نام حق عدلست و شاهد آن اوست ** شاهد عدلست زین رو چشم دوست

منظر حق دل بود در دو سرا ** که نظر در شاهد آید شاه را