English    Türkçe    فارسی   

6
29-53

  • پس خریدارست هر یک را جدا  ** اندرین بازار یفعل ما یشا 
  • Bu “Allah dilediğini yapar” pazarında her ikisi için de ayrı alıcı var.

  • نقل خارستان غذای آتش است  ** بوی گل قوت دماغ سرخوش است  30
  • Dikenliğin gıdası ateştir; sarhoş dimağının gıdası da gül kokusu.

  • گر پلیدی پیش ما رسوا بود  ** خوک و سگ را شکر و حلوا بود 
  • Bir leş, bizce kötüdür, pistir ama domuzla köpeğe şekerdir helvadır.

  • گر پلیدان این پلیدیها کنند  ** آبها بر پاک کردن می‌تنند 
  • Pisler, şu pisliklerini yapa dursunlar, sular da pisleri arıtmaya savaşır.

  • گرچه ماران زهرافشان می‌کنند  ** ورچه تلخان‌مان پریشان می‌کنند 
  • Yılanlar zehir saçar, acılar bizi perişan eder ama,

  • نحلها بر کو و کندو و شجر  ** می‌نهند از شهد انبار شکر 
  • Bal arıları dağlarda, kovanlarda, ağaçlarda baldan şeker ambarları doldurur.

  • زهرها هرچند زهری می‌کنند  ** زود تریاقاتشان بر می‌کنند  35
  • Zehirler, tesirlerini yapıp dururlar ama panzehirler de hemen o tesirleri gideriverir.

  • این جهان جنگست کل چون بنگری  ** ذره با ذره چو دین با کافری 
  • Şu âleme baksan görürsün ki baştanbaşa savaştan ibarettir. Zerre, zerreyle âdeta dinin kâfirlerle savaşması gibi savaşır durur.

  • آن یکی ذره همی پرد به چپ  ** وآن دگر سوی یمین اندر طلب 
  • Bir zerre sola doğru uçmaktadır, öbürü sağa doğru gidip arayacağını aramada.

  • ذره‌ای بالا و آن دیگر نگون  ** جنگ فعلیشان ببین اندر رکون 
  • Bir zerre yücelere çıkmada, öbürü baş aşağı düşmede. Şöyle durur gibi görünürler ama onların savaşını bu durgunluk âleminde gör.

  • جنگ فعلی هست از جنگ نهان  ** زین تخالف آن تخالف را بدان 
  • Onların fiilî savaşları, gizli savaşlarından ileri gelmededir. Bu aykırılığı gör de o aykırılığı anla.

  • ذره‌ای کان محو شد در آفتاب  ** جنگ او بیرون شد از وصف و حساب  40
  • Fakat güneşte mahvolan zerrenin savaşı, vasıftan, hesaptan dışarıdır.

  • چون ز ذره محو شد نفس و نفس  ** جنگش اکنون جنگ خورشیدست بس 
  • Zerrenin kendisi de, nefesi de mahvoldu mu artık onun savaşı, ancak güneşin savaşıdır.

  • رفت از وی جنبش طبع و سکون  ** از چه از انا الیه راجعون 
  • Onun kendiliğinden hareketi de kalmamıştır, duruşu da. Neden? “Biz Allahya dönenleriz” sırrından.

  • ما به بحر تو ز خود راجع شدیم  ** وز رضاع اصل مسترضع شدیم 
  • Biz, kendimizden geçip senin denizine döndük. Asıldan süt içtik, geliştik.

  • در فروغ راه ای مانده ز غول  ** لاف کم زن از اصول ای بی‌اصول 
  • Ey gulyabaniye aldanıp yolun ferilerine dalan, ey usulsüz kişi asıllardan az bahset.

  • جنگ ما و صلح ما در نور عین  ** نیست از ما هست بین اصبعین  45
  • Bizim savaşımız da hakikatte bizden değildir. Sulhumuz da. Her halimiz, Allah’nın iki parmağı arasındadır.

  • جنگ طبعی جنگ فعلی جنگ قول  ** در میان جزوها حربیست هول 
  • Tabiat, iş ve söz bakımından cüzüler arasındaki savaş, pek korkunç bir savaştır.

  • این جهان زن جنگ قایم می‌بود  ** در عناصر در نگر تا حل شود 
  • Fakat bu âlem, şu savaşla durmadadır. Unsurlara bak da anla.

  • چار عنصر چار استون قویست  ** که بدیشان سقف دنیا مستویست 
  • Dört unsur, dört kuvvetli direktir. Dünyanın tavanı, onlarla düz durmada.

  • هر ستونی اشکننده‌ی آن دگر  ** استن آب اشکننده‌ی آن شرر 
  • Her direk, öbürünü kırar. Su direği, ateş direğini yıkar.

  • پس بنای خلق بر اضداد بود  ** لاجرم ما جنگییم از ضر و سود  50
  • Halkın yapısı, zıtlar üstüne kurulmuş. Hâsılı biz, zarar bakımından da savaştayız, fayda bakımından da.

  • هست احوالم خلاف همدگر  ** هر یکی با هم مخالف در اثر 
  • Ahvalin, birbirine aykırı. Tesir dolayısıyla her biri öbürüne zıt.

  • چونک هر دم راه خود را می‌زنم  ** با دگر کس سازگاری چون کنم 
  • Her an kendi yolumu vurup durmadayım, artık başkasına nasıl bir çare bulabilirim?

  • موج لشکرهای احوالم ببین  ** هر یکی با دیگری در جنگ و کین 
  • Bana gelen hal askerlerinin dalgalarına bak; her biri, öbürüyle savaşmada, her biri, öbürüne kin gütmede.