English    Türkçe    فارسی   

6
3672-3696

  • گفته بودیم از سقام آن کنیز  ** وز طبیبان و قصور فهم نیز 
  • O halayığın hastalığını, doktorların ahvalini, kusurlarını, anlayışsızlıklarını söylemiştik ya.

  • کان طبیبان هم‌چو اسپ بی‌عذار  ** غافل و بی‌بهره بودند از سوار 
  • Hekimler, yularsız atlara benziyorlardı. Üstlerindekinden haberleri bile yoktu.

  • کامشان پر زخم از قرع لگام  ** سمشان مجروح از تحویل گام 
  • Damakları, gemden yaralanmıştı, tırnakları yol yürümeden incinmişti.

  • ناشده واقف که نک بر پشت ما  ** رایض و چستیست استادی‌نما  3675
  • Öyle olduğu halde üstümüzdeki hünerini gösteren bir binici demiyorlardı, haberleri yoktu bundan.

  • نیست سرگردانی ما زین لگام  ** جز ز تصریف سوار دوست‌کام 
  • Demiyorlardı ki bu perişanlığımız gemden değil. Üstümüzdeki sevgili süvariden.

  • ما پی گل سوی بستان‌ها شده  ** گل نموده آن و آن خاری بده 
  • Gül devşirmek için bahçeye gitti. Gül göründü bize ama meğerse dikenmiş diyen yoktu.

  • هیچ‌شان این نی که گویند از خرد  ** بر گلوی ما کی می‌کوبد لگد 
  • Hiçbiri, aklını başına alıp da bizim boğazımızı kim tekmeliyor demedi gitti.

  • آن طبیبان آن‌چنان بنده‌ی سبب  ** گشته‌اند از مکر یزدان محتجب 
  • Hekimler, sebebe kul kesilmişler, Tanrı hilesini görememişlerdi.

  • گر ببندی در صطبلی گاو نر  ** باز یابی در مقام گاو خر  3680
  • Bir ahıra öküz bağlasan, sonra öküzün yerinde bir eşeği bağlı bulsan,

  • از خری باشد تغافل خفته‌وار  ** که نجویی تا کیست آن خفیه کار 
  • Bu işi gizlice kim yaptı diye araştırmaz, uykudaymış gibi gaflet edersen bu, eşekliktir.

  • خود نگفته این مبدل تا کیست  ** نیست پیدا او مگر افلاکیست 
  • Kendi kendine “ Bunu değiştiren kim? Görünmüyor ama acaba göktekilerden biri mi yaptı bu işi” demiyorsun ha?

  • تیر سوی راست پرانیده‌ای  ** سوی چپ رفتست تیرت دیده‌ای 
  • Oku dosdoğru sağ tarafa attın, gördün ki sola gitti!

  • سوی آهویی به صیدی تاختی  ** خویش را تو صید خوکی ساختی 
  • Bir ceylân avlamak için at sürdün, domuza av oldun!

  • در پی سودی دویده بهر کبس  ** نارسیده سود افتاده به حبس  3685
  • Kazanç için kâr elde etmeye koştun, kâr şöyle dursun, hapse girdin.

  • چاهها کنده برای دیگران  ** خویش را دیده فتاده اندر آن 
  • Başkaları için kuyu kazdın, bir de gördün ki o kuyuya sen düşmüşsün.

  • در سبب چون بی‌مرادت کرد رب  ** پس چرا بدظن نگردی در سبب 
  • Görüyorsun ki Tanrı, sebeplere el attın ama seni muradına eriştirmedi. Peki neden sebepler hakkında bir kötü zanna düşmedin?

  • بس کسی از مکسبی خاقان شده  ** دیگری زان مکسبه عریان شده 
  • Niceler, kazançla padişah kesildiler, niceler de kazanç peşinde çırçıplak kaldılar.

  • بس کس از عقد زنان قارون شده  ** بس کس از عقد زنان مدیون شده 
  • Nice kişi, kadın olarak Kaarun oldu. Nice kişi de kadın yüzünden borçlandı.

  • پس سبب گردان چو دم خر بود  ** تکیه بر وی کم کنی بهتر بود  3690
  • Şu halde sebep, eşeğin kuyruğu gibi oynar, döner durur. Ona pek dayanmazsan daha iyi edersin.

  • ور سبب گیری نگیری هم دلیر  ** که بس آفت‌هاست پنهانش به زیر 
  • Hattâ sebebe yapışırsan bile yiğit olmamalısın ki altında nice tehlikeler gizlidir.

  • سر استثناست این حزم و حذر  ** زانک خر را بز نماید این قدر 
  • İşte bu tedbir ve çekinme “ Tanrı izin verirse” demenin sırrıdır. Çünkü bu kaza ve kader, insana eşeği keçi gösterir.

  • آنک چشمش بست گرچه گربزست  ** ز احولی اندر دو چشمش خربزست 
  • Bir adam, yiğit ve akıllı bile olsa kaza ve kader, onun gözünü bağladı mı şaşkınlığından eşek gözüne keçi görünür.

  • چون مقلب حق بود ابصار را  ** که بگرداند دل و افکار را 
  • Gözleri döndüren Tanrı’dır. Peki gönlü ve fikirleri döndüren kimdir?

  • چاه را تو خانه‌ای بینی لطیف  ** دام را تو دانه‌ای بینی ظریف  3695
  • Kuyuyu lâtif bir ev görürsün, tuzağı zarif bir tane.

  • این تفسطط نیست تقلیب خداست  ** می‌نماید که حقیقتها کجاست 
  • Bu, sofestailik değildir. Tanrı’nın değiştirmesidir. Hakikatler nerede? Sana böyle gösterir işte.