انبیا را حق بسیارست از آن ** که خبر کردند از پایانمان

انبیا را حق بسیارست از آن ** که خبر کردند از پایانمان 3770

Peygamberlerin bu yüzden bizim üstümüzde çok hakkı vardır. Onlar bizim sonumuzdan haber vermişlerdir.

کاینچ می‌کاری نروید جز که خار ** وین طرف پری نیابی زو مطار

Ektiğin tohumdan ancak diken biter, bu tarafa doğru uçarsan buradan öteye yol yoktur, başka uçacak yer bulamazsın.

تخم از من بر که تا ریعی دهد ** با پر من پر که تیر آن سو جهد

Tohumu benden al ki mahsül versin. Benim kanadımla uç ki ok, o tarafa fırlasın gitsin.

تو ندانی واجبی آن و هست ** هم تو گویی آخر آن واجب بدست

Sen onun mutlaka var olduğunu, varlığının vacip bulunduğunu bilmezsin ama sonunda yine dersin ki hakikaten varlığı vacipmiş.

او توست اما نه این تو آن توست ** که در آخر واقف بیرون‌شوست

O hakikatte sensin, fakat sonunda hakiki varlığı anlayıp terk edeceğin bu mevhum senliğin o değildir ha!

توی آخر سوی توی اولت ** آمدست از بهر تنبیه و صلت 3775

Bu sonraki varlığın, seni evvelki ve hakiki varlığa ulaştırmak ve böyle bir varlığın olduğunu bildirmek için gelmiş asılsız bir varlıktır.

توی تو در دیگری آمد دفین ** من غلام مرد خودبینی چنین

Senin senliğinde başka bir sen gizlidir. Bu varlıkla var olup kendini gören kişiye kurban olayım ben.

آنچ در آیینه می‌بیند جوان ** پیر اندر خشت بیند بیش از آن

Gencin aynada gördüğünü ihtiyar, ondan önce kerpiçte görür.

ز امر شاه خویش بیرون آمدیم ** با عنایات پدر یاغی شدیم

Biz padişahımızın buyruğundan dışarı çıktık. Babamızın lütuflarına nankörlük ettik.

سهل دانستیم قول شاه را ** وان عنایت‌های بی اشباه را

Onun sözünü ehemmiyetsiz bulduk, onun eşsiz inayetlerini mühimsemedik.

نک در افتادیم در خندق همه ** کشته و خسته‌ی بلا بی ملحمه 3780

İşte şimdilik hepimiz de hendeğe düştük. Savaşsız kazalara uğradık, öldürdük.

تکیه بر عقل خود و فرهنگ خویش ** بودمان تا این بلا آمد به پیش

Kendi aklımıza güvendik, fikrimize dayandık da bu tehlikeye çattık.

بی‌مرض دیدیم خویش و بی ز رق ** آنچنان که خویش را بیمار دق

İnce hastalığa tutulan, kendisini nasıl sağlam sanırsa biz de tıpkı onun gibi kendimizi sağlam sandık, hür zannettik.

علت پنهان کنون شد آشکار ** بعد از آنک بند گشتیم و شکار

Fakat gizli illet şimdi meydana çıktı, bağlandık, avlandık da ondan sonra kendini gösterdi.

سایه‌ی رهبر بهست از ذکر حق ** یک قناعت به که صد لوت و طبق

Kılavuzun gölgesi Tanrıyı anmadan yeğdir. Bir kaanat yüzlerce tabak yemekten hayırlıdır.

چشم بینا بهتر از سیصد عصا ** چشم بشناسد گهر را از حصا 3785

Gören göz, üç yüz tane sopadan daha iyidir. Mücevherle taşı ayırt eden gözdür.

در تفحص آمدند از اندهان ** صورت کی بود عجب این در جهان

Hasılı dertler içinde acaba dünyada kim bu, bu resim kimin resmi diye araştırmaya koyuldular.

بعد بسیاری تفحص در مسیر ** کشف کرد آن راز را شیخی بصیر

Bir hayli arayıp sorduktan sonra bir gün yolda gözü açık bir ihtiyara rastladılar. O, bu sırrı açtı.

نه از طریق گوش بل از وحی هوش ** رازها بد پیش او بی روی‌پوش

Duyma yoluyla değil, aklına gelen ilham yoluyla bu sırrı buldu. Sırlar, onun gözünün önünde apaçıktı.

گفت نقش رشک پروینست این ** صورت شه‌زاده‌ی چینست این

Dedi ki: Pervin denilen yıldız kümesi de buna haset eder. Bu, Çin Padişahının kızının resmidir.

هم‌چو جان و چون جنین پنهانست او ** در مکتم پرده و ایوانست او 3790

O, can gibi, ana karnındaki çocuk gibi gizlidir. Sarayında perdeler arkasındadır.

سوی او نه مرد ره دارد نه زن ** شاه پنهان کرد او را از فتن

Yanına ne erkek çıkabilir, ne kadın. Padişah, onu fitnelere uğramaması için gizlemiştir.

غیرتی دارد ملک بر نام او ** که نپرد مرغ هم بر بام او

Padişah onu pek kıskanır. Bulunduğu yerin damının üstünden kuş bile uçamaz.

وای آن دل کش چنین سودا فتاد ** هیچ کس را این چنین سودا مباد

Eyvah böyle bir sevdaya düşen gönüle. Hiç kimse böyle sevdaya uğramasın.

این سزای آنک تخم جهل کاشت ** وآن نصیحت را کساد و سهل داشت

Bu bilgisizlik tohumunu eken, o öğütleri ehemmiyetsiz ve lüzumsuz gören kişinin layığıdır.