-
وانک ناموسیست خود از زیر زیر ** غمزه دزدد میدهد مالش به کیر
- Namuslu oldun mu gizli, gizli bakar aletleriyle oynarlar.
-
خانقه چون این بود بازار عام ** چون بود خر گله و دیوان خام
- Tekke böyle olursa artık halkın pazarı, eşek sürüsü ve hamların divanı nasıl olur? Var kıyas et.
-
خر کجا ناموس و تقوی از کجا ** خر چه داند خشیت و خوف و رجا 3860
- Eşek, nerde, namus ve takva nerede? Eşek, korkuyu, ürkmeyi, ricayı ne bilir?
-
عقل باشد آمنی و عدلجو ** بر زن و بر مرد اما عقل کو
- Akıl kadının da emniyet ve adaletini diler, erkeğin de. Fakat akıl nerede?
-
ور گریزم من روم سوی زنان ** همچو یوسف افتم اندر افتتان
- Tutar, bu sefer de kadınlara kaçarsam Yusuf gibi sınamalara, fitnelere düşerim.
-
یوسف از زن یافت زندان و فشار ** من شوم توزیع بر پنجاه دار
- Yusuf, kadın yüzünden zindana düştü, sıkıntılara uğradı. O bile böyle olursa artık ben, elli kere darağacına çekilirim.
-
آن زنان از جاهلی بر من تنند ** اولیاشان قصد جان من کنند
- Kadınlar, bilgisizliklerinden bana saldırdılar. Erkekler canıma kastederler.
-
نه ز مردان چاره دارم نه از زنان ** چون کنم که نی ازینم نه از آن 3865
- Hasılı ne kadınlardan kurulabiliyorum ne erkeklerden. Ne yapayım bilmem? Ne bunlardanım ben, ne onlardan!
-
بعد از آن کودک به کوسه بنگریست ** گفت او با آن دو مو از غم بریست
- Ondan sonra oğlan, köseye baktı, dedi ki: O çenesindeki o iki kılla dertten kurtuldu gitti.
-
فارغست از خشت و از پیکار خشت ** وز چو تو مادرفروش کنک زشت
- Kerpiçten de kurtuldu, kerpiç kavgasından da, hatta senin gibi bir kahpe oğlu çirkin kart oğlanın saldırışından da.
-
بر زنخ سه چار مو بهر نمون ** بهتر از سی خشت گرداگرد کون
- Gösteriş için olsun çenede bulunan kaç dört kıl, adamın arkasına çepeçevre yığılan otuz kerpiçten hayırlıdır.
-
ذرهای سایهی عنایت بهترست ** از هزاران کوشش طاعتپرست
- Tanrı inayetinin bir zerresi, itaat ve ibadetinden yeğdir.
-
زانک شیطان خشت طاعت بر کند ** گر دو صد خشتست خود را ره کند 3870
- Çünkü şeytan itaat kerpicini alır, hatta iki yüz tuğla olsa yine kapar, kendine yol açar.
-
خشت اگر پرست بنهادهی توست ** آن دو سه مو از عطای آن سوست
- Her yanın kerpiçle dolu olsa yine o kerpiçler senin tarafından konmuştur. Fakat o iki üç, kıl, Tanrı vergisidir.
-
در حقیقت هر یکی مو زان کهیست ** کان اماننامهی صلهی شاهنشهیست
- Hakikatte o kıların her biri bir dağdır. Çünkü o, padişahların padişahının bir aman fermanıdır.
-
تو اگر صد قفل بنهی بر دری ** بر کند آن جمله را خیرهسری
- Sen bir kapıya yüzlerce kilit vursan bir sersem gelir, hepsini de söker çıkarır.
-
شحنهای از موم اگر مهری نهد ** پهلوانان را از آن دل بشکهد
- Fakat bir şahne, herhangi bir kapıyı mumla kapatsa erler, babayiğitler bile ona yaklaşamaz, yürekleri oynar.
-
آن دو سه تار عنایت همچو کوه ** سد شد چون فر سیما در وجوه 3875
- Tanrı inayeti olan o iki üç kıl kötülüklerle arana girer, dağ kesilir; yüzlerde görünen nura benzer.
-
خشت را مگذار ای نیکوسرشت ** لیک هم آمن مخسپ از دیو زشت
- Ey iyi yaratılışlı adam, kerpiç komaya kalkışma, fakat çirkin şeytandan da emin olarak uyuma.
-
رو دو تا مو زان کرم با دست آر ** وانگهان آمن بخسپ و غم مدار
- Yürü, Tanrı kereminden iki tanecik kıl elde et de ondan sonra gam yeme, emin olarak uyu!
-
نوم عالم از عبادت به بود ** آنچنان علمی که مستنبه بود
- Bilgili adamın uykusu, ibadetten yeğdir. Hele insanı gafletten uyandıran bilgi olursa.
-
آن سکون سابح اندر آشنا ** به ز جهد اعجمی با دست و پا
- Yüzme bilenin hareketsiz durması, aceminin elle ayakla savaşmasından iyidir.
-
اعجمی زد دست و پا و غرق شد ** میرود سباح ساکن چون عمد 3880
- Acemi, elini ayağını oynatır durur, fakat boğulur. Yüzme bilense denizdeki dalgıç gibi yüzer durur.
-
علم دریاییست بیحد و کنار ** طالب علمست غواص بحار
- Bilgi, uçsuz bucaksız ve kıyısız bir denizdir. Bilgi dileyense, denizlerde dalgıçlık edene benzer.
-
گر هزاران سال باشد عمر او ** او نگردد سیر خود از جست و جو
- Bilgi dileyenin ömrü, binlerce yıl olsa yine araştırmadan vazgeçmez, bir türlü doymaz.