چون پیمبر گفته مومن مزهرست ** در زمان خالیی ناله گرست

Peygamber “İnanan, kamışa benzer” demiştir. İçi boş olunca feryat eder.

چون شود پر مطربش بنهد ز دست ** پر مشو که آسیب دست او خوشست

Fakat kamışın içi dolu oldu mu çalgıcı onu elinden atar. Sakın dolu olma. Onun elinden gelen zarar da hoştur.

تی شو و خوش باش بین اصبعین ** کز می لا این سرمستست این 4215

Boş ol da Tanrı’nın iki parmağı arasında hoş bir hale gel. Çünkü bütün alem yokluk şarabından sarhoştur.

رفت طغیان آب از چشمش گشاد ** آب چشمش زرع دین را آب داد

O mirasyedinin de azgınlığı gitti, gözlerinden yaş boşandı. Gözyaşları, din mahsulüne su verdi.

سبب تاخیر اجابت دعای مومن

Müminin duasının geç kabul edilmesindeki sebep

ای بسا مخلص که نالد در دعا ** تا رود دود خلوصش بر سما

Nice ihlas sahibi vardır ki ağlar, sızlar, dua eder. Duasındaki ihlas dumanı da göğe kadar gider.

تا رود بالای این سقف برین ** بوی مجمر از انین المذنبین

Suçluların sızlanmasından bir öd ağacı kokusu, bu güzelim gök kubbenin ta yücelerine kadar varır.

پس ملایک با خدا نالند زار ** کای مجیب هر دعا وی مستجار

Bunun üzerine melekler Tanrı’ya sızlanmaya başlarlar: Ey her duayı kabul eden, ey sığınılan Tanrı!

بنده‌ی مومن تضرع می‌کند ** او نمی‌داند به جز تو مستند 4220

Mümin kulun yalvarmada. Onun senden başka dayandığı yok.

تو عطا بیگانگان را می‌دهی ** از تو دارد آرزو هر مشتهی

Sen yabancılara bile ihsanda bulunursun. Her iştah sahibi, dileğini senden diler.

حق بفرماید که نه از خواری اوست ** عین تاخیر عطا یاری اوست

Tanrı buyurur ki: bu onu horlamak için değil. Ona geç ihsan etmem, onun faydasınadır.

حاجت آوردش ز غفلت سوی من ** آن کشیدش مو کشان در کوی من

İhtiyacı onu gafletten ayılttı, bana çevirdi; saçından tuttu, çeke, çeke benim tarafıma getirdi.

گر بر آرم حاجتش او وا رود ** هم در آن بازیچه مستغرق شود

Dileğini verirsem yine döner, o oyuncağa kapılır gaflete gark olur gider.

گرچه می‌نالد به جان یا مستجار ** دل شکسته سینه‌خسته گو بزار 4225

Gerçi ey sığınılan en düşkünlere yardım eden Tanrı diye gönlü kırık, perişan bir halde ağlayıp sızlanmada ama ko ağlasın, sızlasın.

خوش همی‌آید مرا آواز او ** وآن خدایا گفتن و آن راز او

Bana onun sesi hoş gelmede. O yarabbi demesi, sırlarını söylemesi hoşuma gidiyor.

وانک اندر لابه و در ماجرا ** می‌فریباند بهر نوعی مرا

Yalvararak başından geçenleri anlatarak beni her çeşit aldatmada.

طوطیان و بلبلان را از پسند ** از خوش آوازی قفس در می‌کنند

Dudu kuşlarıyla bülbülleri, seslerinin güzelliği yüzünden kafese koyarlar.

زاغ را و چغد را اندر قفس ** کی کنند این خود نیامد در قصص

Fakat kuzgunla baykuşu hiç kafese korlar mı? Böyle bir şey hiç işitilmemiştir.

پیش شاهد باز چون آید دو تن ** آن یکی کمپیر و دیگر خوش‌ذقن 4230

Güzel seven bir ekmekçinin yanına iki kişi gelse, bir tanesi ihtiyar, bir tanesi de güzel bir delikanlı olsa.

هر دو نان خواهند او زوتر فطیر ** آرد و کمپیر را گوید که گیر

İkisi de ekmek isteseler ekmekçi hemen bir somun kapıp al der, ihtiyara verir.

وآن دگر را که خوشستش قد و خد ** کی دهد نان بل به تاخیر افکند

Öbür boyu boyu güzel olana hemencecik ekmek verir mi? Onu geciktirir.

گویدش بنشین زمانی بی‌گزند ** که به خانه نان تازه می‌پزند

Der ki: bir zamancağız bekle hele. Evde taze ekmek pişiriyorlar.

چون رسد آن نان گرمش بعد کد ** گویدش بنشین که حلوا می‌رسد

O sıcak ekmek bir müddet sonra gelse bile yine hele otur der, helva da gelecek şimdi.

هم برین فن داردارش می‌کند ** وز ره پنهان شکارش می‌کند 4235

Böyle , böyle onu geciktirir, oyalar gizli bir yoldan avlamaya başlar.

که مرا کاریست با تو یک زمان ** منتظر می‌باش ای خوب جهان

Benim seninle bir müddet işim var. Ey dünya güzeli, bekle hele der.

بی‌مرادی مومنان از نیک و بد ** تو یقین می‌دان که بهر این بود

İşte müminlerin, iyiden, kötüden bir murada hemencecik nail olamamaları iyice bil ki bu yüzdendir.

رجوع کردن به قصه‌ی آن شخص کی به او گنج نشان دادند به مصر و بیان تضرع او از درویشی به حضرت حق

Rüyasında “Mısır’da define var” dedikleri adamın Tanrı tapısında yoksulluktan sızıldanması