این همان بادست که امن می‌گذشت ** بود جان کشت و گشت او مرگ کشت

Bu, emin bir surette geçip giden aynı yeldir. Ekinin caniydi, ölümü oldu işte.

دست آن کس که بکردت دست‌بوس ** وقت خشم آن دست می‌گردد دبوس

Bir adamın elini öpersin. Fakat kızdı mı o öptüğün el, bir topuz kesilir.

یا رب و یا رب بر آرد او ز جان ** که ببر این باد را ای مستعان

Hâsılı, yelin kötülüğünü gören yarabbi, yarabbi; ey yardımı dilenen Tanrı, sen bu yeli defet; sen bu diş ağrısını dindir demeye koyulur.

ای دهان غافل بدی زین باد رو ** از بن دندان در استغفار شو

Ey ağız, bu geçip giden yelden haberin bile yoktu. Şimdi anladın ya, dişlerini sık da istiğfar et bakalım.

چشم سختش اشک‌ها باران کند ** منکران را درد الله‌خوان کند 4690

Dişi ağrıyanın keskin gözlerinden yağmur gibi gözyaşları akar. Dert inkâr edenlere aman Allah dedirtir.

چون دم مردان نپذرفتی ز مرد ** وحی حق را هین پذیرا شو ز درد

Erden, erlerin sözünü kabul etmedin, bari şimdi derde düştün, Tanrı vahyini kabul et.

باد گوید پیکم از شاه بشر ** گه خبر خیر آورم گه شوم و شر

Yel der ki: Ben Tanrı elçisiyim. Gah hayır haber getiririm, gah şer haber.

ز آنک مامورم امیر خود نیم ** من چو تو غافل ز شاه خود کیم

Başıma buyruk değilim, Tanrı emrine tabiim. Ben senin gibi padişahımdan gaafil değilim ki.

گر سلیمان‌وار بودی حال تو ** چون سلیمان گشتمی حمال تو

Süleyman'a benzersin, onun haliyle hallenirsen seni Süleyman gibi başımda taşırım.

عاریه‌ستم گشتمی ملک کفت ** کردمی بر راز خود من واقفت 4695

Ben sana iğreti olarak gelir, mal olurum; seni kendime, sırlarıma vâkıf ederim.

لیک چون تو یاغیی من مستعار ** می‌کنم خدمت ترا روزی سه چار

Fakat isyan ettin, düşmanlığa kalkıştın mı sana ancak üç dört günceğiz hizmet ederim.

پس چو عادت سرنگونی‌ها دهم ** ز اسپه تو یاغیانه بر جهم

Sonra seni Ad gibi başaşağı eder, düşmancasına ordunun içine dalar çıkarım.

تا به غیب ایمان تو محکم شود ** آن زمان که ایمانت مایه‌ی غم شود

Bu suretle de iman, gam mayası olduğu zaman, gayba imanın kuvvetleşir.

آن زمان خود جملگان مؤمن شوند ** آن زمان خود سرکشان بر سر دوند

O zaman zaten herkes inanır, mümin olur. Bütün baş çekenler, baş eğerler.

آن زمان زاری کنند و افتقار ** هم‌چو دزد و راه‌زن در زیر دار 4700

O zaman herkes ağlar, sızlar, yoksulluğunu söyler. Hırsızla yol kesicinin darağacının altında imana gelip sızıldanması gibi hani.

لیک گر در غیب گردی مستوی ** مالک دارین و شحنه‌ی خود توی

Fakat daha önce gayb âlemine iman edersen, o âleme sahibolursan iki cihanı da elde eder, kendi başına buyruk olursun.

شحنگی و پادشاهی مقیم ** نه دو روزه و مستعارست و سقیم

İki günlük iğreti ve bozuk düzen bir surette değil, ebedî olarak şahlık ve padişahlık elde edersin.

رستی از بیگار و کار خود کنی ** هم تو شاه و هم تو طبل خود زنی

Savaştan, gürültüden kurtulur, kendi işine sahibolursun. Padişah kesilir, kendi davulunu döversin.

چون گلو تنگ آورد بر ما جهان ** خاک خوردی کاشکی حلق و دهان

Bize bu âlem, boğaz gibi dar gelmede. Keşke boğaz ve ağız, toprak yeseydi!

این دهان خود خاک‌خواری آمدست ** لیک خاکی را که آن رنگین شدست 4705

Zaten bu ağız toprak yer. Fakat renklerle bezenmiş, çeşitli suretlere girmiş toprağı yer.

این کباب و این شراب و این شکر ** خاک رنگینست و نقشین ای پسر

Oğul, bu kebap, bu şarap, bu şeker, bezenmiş, boyanmış topraktır.

چونک خوردی و شد آن لحم و پوست ** رنگ لحمش داد و این هم خاک کوست

Onları yedin de onlar et ve deri oldu mu et rengine girerler, fakat onların aslı; topraktır.

هم ز خاکی بخیه بر گل می‌زند ** جمله را هم باز خاکی می‌کند

Hem topraktan türlü türlü şeyler yapar, hem de yine hepsini ufalar, toprak haline sokar.

هندو و قفچاق و رومی و حبش ** جمله یک رنگ‌اند اندر گور خوش

Hintli; Kıpçak; Rum ülkesinin halkı ve Habeş... Hepsi de mezarlarında hoş bir halde aynı renktedir.

تا بدانی کان همه رنگ و نگار ** جمله روپوشست و مکر و مستعار 4710

Buna dikkat et de o rengin, o güzelliğin tamamiyle bir yüz örtüsünden ibaret olduğunu, iğreti bir şey bulunduğunu bil.