-
آفتاب و ماه دو گاو خراس ** گرد میگردند و میدارند پاس
- Güneşle ay, iki değirmen öküzüdür. Dönüp dururlar ve etrafı korurlar.
-
اختران هم خانه خانه میدوند ** مرکب هر سعد و نحسی میشوند 920
- Yıldızlar da konak konak koşarlar. Her kutlu ve kutsuz şeyin bineği olurlar.
-
اختران چرخ گر دورند هی ** وین حواست کاهلاند و سستپی
- Felekteki yıldızlar, uzak olduklarından, duyguların da tembel ve gevşek olup iz izleyemediklerinden onların hakikatini bilemezsin.
-
اختران چشم و گوش و هوش ما ** شب کجااند و به بیداری کجا
- Bizim göz, kulak ve akıl yıldızlarımız, gece nerededir, uyanıkken nerede?
-
گاه در سعد و وصال و دلخوشی ** گاه در نحس فراق و بیهشی
- Gâh kutlulukla, vuslatta, gönülleri hoş. Gâh kutsuzlukla, ayrılıkta kendilerinden geçmişlerdir.
-
ماه گردون چون درین گردیدنست ** گاه تاریک و زمانی روشنست
- Felekteki ay, böyle dönüp durdukça bazen kapkaranlıktır bir zamanda apaydınlık.
-
گه بهار و صیف همچون شهد و شیر ** گه سیاستگاه برف و زمهریر 925
- Gâh balla süt gibi bahar ve yaz olur, gâh, bir ölüm yerine benzeyen kış, zemheri gelir çatar, karlar yağar.
-
چونک کلیات پیش او چو گوست ** سخره و سجده کن چوگان اوست
- Külli olan şeyler bile onun önünde top gibi yuvarlanıp durur, çevgânına tâbi olur, secde eder.
-
تو که یک جزوی دلا زین صدهزار ** چون نباشی پیش حکمش بیقرار
- Sen ey gönül, bu yüz binlerce varlık içinden bir cüzüsün, nasıl olur da onun hükmüne karşı kararsız bir hale gelmezsin?
-
چون ستوری باش در حکم امیر ** گه در آخر حبس گاهی در مسیر
- Beyin emrindeki ata dön, at gâh ahırda mahpustur, gâh gezer dolaşır.
-
چونک بر میخت ببندد بسته باش ** چونک بگشاید برو بر جسته باش
- Seni de bir mıha bağladı mı sabret, çözdü mü yürü sıçra.
-
آفتاب اندر فلک کژ میجهد ** در سیهروزی خسوفش میدهد 930
- Güneş gökyüzünde eğri büğrü gitti mi yüzü kararır, Allah onu bir tutulmaya uğratır.
-
کز ذنب پرهیز کن هین هوشدار ** تا نگردی تو سیهرو دیگوار
- Sen de aklını başına devşir de tutulma yerine düşmemeye savaş, bu suretle de tencere gibi yüzü kara bir hale gelme.
-
ابر را هم تازیانهی آتشین ** میزنندش کانچنان رو نه چنین
- Buluta da öyle yürüme, böyle yürü diye ateşten kırbaç vururlar.
-
بر فلان وادی ببار این سو مبار ** گوشمالش میدهد که گوش دار
- Filân ovaya yağmur yağdır, buraya değil, kulağını aç diye kulağını bururlar.
-
عقل تو از آفتابی بیش نیست ** اندر آن فکری که نهی آمد مهایست
- Senin aklın, güneşten artık değildir ya. Nehyedilen fikirde kakılıp kalma.
-
کژ منه ای عقل تو هم گام خویش ** تا نیاید آن خسوف رو به پیش 935
- Ey akıl, sen de dizginini eğriltme de tutulup nursuz bir hale gelmeyesin.
-
چون گنه کمتر بود نیم آفتاب ** منکسف بینی و نیمی نورتاب
- Güneşin suçu az oldu mu az tutulur, yarısını tutulmuş görürsün, yarısını nurlu.
-
که به قدر جرم میگیرم ترا ** این بود تقریر در داد و جزا
- Allah, bu suretle seni suçun ne kadarsa o kadar tutarım. Suça verilen ceza suç miktarıncadır.
-
خواه نیک و خواه بد فاش و ستیر ** بر همه اشیا سمیعیم و بصیر
- İster iyi olsun ister kötü... İster âşikar olsun, ister gizli... Biz her şeyi duyarız, her şeyi görürüz der.
-
زین گذر کن ای پدر نوروز شد ** خلق از خلاق خوش پدفوز شد
- Babacığım, bundan geç, nevruz oldu, halk, Allah lütfuna ulaştı, herkesin ağzına tat geldi.
-
باز آمد آب جان در جوی ما ** باز آمد شاه ما در کوی ما 940
- Yine ırmağımıza can suyu geldi. Yine padişahımız köyümüze kondu.
-
میخرامد بخت و دامن میکشد ** نوبت توبه شکستن میزند
- Baht, salınıp gezmede, eteğini sürmede, tövbeyi bozma zamanı geldi diye naralar atmadadır.
-
توبه را بار دگر سیلاب برد ** فرصت آمد پاسبان را خواب برد
- Yine sel geldi, tövbeyi silip süpürdü. Bekçi uykuya daldı, fırsat vakti gelip çattı.
-
هر خماری مست گشت و باده خورد ** رخت را امشب گرو خواهیم کرد
- Her mahmur, şarap içti, sarhoş oldu. Bu gece varımızı, yoğumuzu rehine koyacağız.