O Siráfíl (Seraphiel) of Love’s resurrection place O Love of love and O Heart’s-desire of love,4695
ای سرافیل قیامتگاه عشق ** ای تو عشق عشق و ای دلخواه عشق
I desire, as the first gift of honour thou wilt give me, that thou lay thine ear on my window.
اولین خلعت که خواهی دادنم ** گوش خواهم که نهی بر روزنم
Albeit through (thy) purity thou knowest my feelings, lend ear to my words, O cherisher of thy slave.
گرچه میدانی بصفوت حال من ** بندهپرور گوش کن اقوال من
Hundreds of thousands of times, O unique Prince, did my wits fly away in longing for thy ear—
صد هزاران بار ای صدر فرید ** ز آرزوی گوش تو هوشم پرید
That hearing of thine and that listening of thine, and those life-quickening smiles of thine;
آن سمیعی تو وان اصغای تو ** و آن تبسمهای جانافزای تو
That hearkening unto my lesser and greater (matters), (and unto) the beguilements of my evil-thinking (suspicious) soul.4700
آن بنوشیدن کم و بیش مرا ** عشوهی جان بداندیش مرا
Then my false coins, which are well-known to thee, thou didst accept as (though they were) genuine money;
قلبهای من که آن معلوم تست ** بس پذیرفتی تو چون نقد درست
For the sake of the boldness (importunity) of one (who was) impudent and deluded, O thou beside whose clemency (all) clemencies are (but) a mote!
بهر گستاخی شوخ غرهای ** حلمها در پیش حلمت ذرهای
Firstly, hear that when I abandoned (thy) net the first and the last {this world and the next) shot away (disappeared) from before me;
اولا بشنو که چون ماندم ز شست ** اول و آخر ز پیش من بجست
Secondly, hear, O loving Prince, that I sought long, (but) there was no second to thee;
ثانیا بشنو تو ای صدر ودود ** که بسی جستم ترا ثانی نبود
Thirdly, since I have gone away from thee, ‘tis as though I have said, ‘the third of three’;4705
ثالثا تا از تو بیرون رفتهام ** گوییا ثالث ثلاثه گفتهام
Fourthly, forasmuch as my cornfield is burnt-up, I do not know the fifth (finger) from the fourth.
رابعا چون سوخت ما را مزرعه ** می ندانم خامسه از رابعه
Wherever thou findest blood on the sods, (if) thou investigate, it will certainly (prove to) be (blood) from mine eye.
هر کجا یابی تو خون بر خاکها ** پی بری باشد یقین از چشم ما
My words are (as) the thunder, and this noise and moaning demands of the cloud that it should rain upon the earth.
گفت من رعدست و این بانگ و حنین ** ز ابر خواهد تا ببارد بر زمین
Between words and tears I continue (in doubt) whether I should weep or speak: hew shall I do?
من میان گفت و گریه میتنم ** یا بگریم یا بگویم چون کنم
If I speak, the weeping will be lost; and if I weep, how shall I render thanks and praise?4710
گر بگویم فوت میگردد بکا ** ور نگویم چون کنم شکر و ثنا
Heart’s blood is falling from mine eye, O King: see what has befallen me from mine eye!”
میفتد از دیده خون دل شها ** بین چه افتادست از دیده مرا
The emaciated man said this and began to weep (so violently) that both base and noble wept for him.
این بگفت و گریه در شد آن نحیف ** که برو بگریست هم دون هم شریف
So many ecstatic cries came up from his heart (that) the people of Bukhárá made a ring around him.
از دلش چندان بر آمد های هوی ** حلقه کرد اهل بخارا گرد اوی
(He was) speaking crazily, weeping crazily, laughing crazily: men and women, small and great were bewildered.
خیره گویان خیره گریان خیرهخند ** مرد و زن خرد و کلان حیران شدند
The (whole) city, too, shed tears in conformity with him: men and women were gathered together as (at) the Resurrection.4715
شهر هم همرنگ او شد اشک ریز ** مرد و زن درهم شده چون رستخیز
At that moment the heaven was saying to the earth, “If thou hast never seen the Resurrection, behold it (now)!”
آسمان میگفت آن دم با زمین ** گر قیامت را ندیدستی ببین
The intellect (was) bewildered, saying, "What is love and what is ecstasy? (I know not) whether separation from Him or union with Him is the more marvellous."
عقل حیران که چه عشق است و چه حال ** تا فراق او عجبتر یا وصال
The sky read the letter (announcement) of Resurrection (and was so distraught that) it rent its garment up to the Milky Way.
چرخ بر خوانده قیامتنامه را ** تا مجره بر دریده جامه را
Love bath estrangement with (is a stranger to) the two worlds: in it are two-and-seventy madnesses.
با دو عالم عشق را بیگانگی ** اندرو هفتاد و دو دیوانگی