چشم می‌‌دزدند و آن جا چشم نی ** چشم آن باشد که بیند مأمنی‌‌

Göz yumarlar ama, onların bulundukları makamdaki göz değildir ki. Göz odur ki bir sığınak görsün.

چون ز گورستان پیمبر باز گشت ** سوی صدیقه شد و هم راز گشت‌‌

Peygamber, mezarlıktan dönünce Sıddîka’nın yanına giderek konuşup görüşmeye başladı.

چشم صدیقه چو بر رویش فتاد ** پیش آمد دست بر وی می‌‌نهاد

Sıddîka’nın gözü, Peygamber’in yüzüne ilişince önüne gelip elini onun üstüne,

بر عمامه و روی او و موی او ** بر گریبان و بر و بازوی او

Sarığına, yüzüne, saçına, yakasına, göğsüne, kollarına sürdü.

گفت پیغمبر چه می‌‌جویی شتاب ** گفت باران آمد امروز از سحاب‌‌ 2030

Peygamber, “Böyle acele acele ne arıyorsun?” dedi. Ayşe “Bugün hava bulutluydu, yağmur yağdı.

جامه‌‌هایت می‌‌بجویم از طلب ** تر نمی‌‌بینم ز باران ای عجب‌‌

Elbisende yağmurun eserini arıyorum. Gariptir ki üstünü, başını yağmurdan ıslanmamış görmekteyim” dedi.

گفت چه بر سر فگندی از ازار ** گفت کردم آن ردای تو خمار

Peygamber “O sırada başına ne örtmüşsün, baş örtün neydi? Diye sordu. Ayşe senin ridanı başıma örtmüştüm” dedi.

گفت بهر آن نمود ای پاک جیب ** چشم پاکت را خدا باران غیب‌‌

Peygamber dedi ki: “Ey yeni yakası tertemiz Hatun! Tanrı onun için temiz gözüne gayb yağmurunu gösterdi.”

نیست آن باران از این ابر شما ** هست ابری دیگر و دیگر سما

O yağmur, sizin bu bulutunuzdan değildir. Başka bir buluttan, başka bir göktendir.

تفسیر بیت حکیم: "آسمانهاست در ولایت جان کارفرمای آسمان جهان در ره روح پست و بالاهاست کوههای بلند و دریاهاست‌‌"

Hakîmi Senâî’nin “ Can elinde cihan göklerine iş buyuran gökler var. Can yolunda nice inişler, nice yokuşlar, nice yüksek dağlar ve denizler var “ beyitlerinin tefsiri

غیب را ابری و آبی دیگر است ** آسمان و آفتابی دیگر است‌‌ 2035

Gayb âleminin başka bir bulutu, başka bir yağmuru, başka bir göğü, başka bir güneşi vardır.

ناید آن الا که بر خاصان پدید ** باقیان فی لبس من خلق جدید

Fakat o, ancak havassa görünür, diğerleri “ Öldükten sonra tekrar yaratılıp diriltileceklerinden şüphe ederler.”

هست باران از پی پروردگی ** هست باران از پی پژمردگی‌‌

Yağmur vardır, âlemi beslemek için yağar. Yağmur vardır âlemi perişan etmek için yağar.

نفع باران بهاران بو العجب ** باغ را باران پاییزی چو تب‌‌

Bahar yağmurlarının faydası, şaşılacak bir derecededir. Güz yağmuruysa, bağa sıtma gibidir.

آن بهاری ناز پروردش کند ** وین خزانی ناخوش و زردش کند

Bahar yağmuru, bağı nazü naim ile besler, yetiştirir. Güz yağmuruysa bozar, sarartır.

همچنین سرما و باد و آفتاب ** بر تفاوت دان و سر رشته بیاب‌‌ 2040

Kış, yel ve güneş de böyledir; bunların tesirleri de zamanına göre ve ayrı ayrıdır. Bunu böyle bil, ipin ucunu yakala!

همچنین در غیب انواع است این ** در زیان و سود و در ربح و غبین‌‌

Tıpkı bunun gibi gayb âleminde de bu çeşitlilik vardır. Bazısı zararlıdır, bazısı faydalı. Bazı yağmurlar berekettir, bazıları ziyan.

این دم ابدال باشد ز آن بهار ** در دل و جان روید از وی سبزه‌‌زار

Abdâlin bu nefesi de işte o bahardandır. Canda ve gönülde bu nefes yüzünden yüzlerce güzel şeyler biter.

فعل باران بهاری با درخت ** آید از انفاسشان در نیک بخت‌‌

Onların nefesleri, talihli kişilere bahar yağmurlarının ağaca yaptığı tesiri yapar.

گر درخت خشک باشد در مکان ** عیب آن از باد جان افزا مدان‌‌

Fakat bir yerde kuru bir ağaç bulunsa cana can katan rüzgârı ayıplama!

باد کار خویش کرد و بروزید ** آن که جانی داشت بر جانش گزید 2045

Rüzgâr, işini yaptı, esti. Canı olan da, rüzgârın tesirini candan kabul etti.

در معنی این حدیث که اغتنموا برد الربیع الی آخره‌‌

“ Bahar serinliğini ganimet bilip istifade edin. Çünkü o, ağaçlarınıza ne yaparsa bedenlerinize de onu yapar v.s hadisinin manası

گفت پیغمبر ز سرمای بهار ** تن مپوشانید یاران زینهار

Peygamber, “Dostlar, bahar serinliğinden sakın vücudunuzu örtmeyin.

ز آن که با جان شما آن می‌‌کند ** کان بهاران با درختان می‌‌کند

Çünkü bahar rüzgârı, ağaçlara nasıl tesir ederse sizin hayatınıza da öyle tesir eder.

لیک بگریزید از سرد خزان ** کان کند کاو کرد با باغ و رزان‌‌

Fakat güz serinliğinden kaçının. Çünkü o, bağa ve çubuklara ne yaparsa sizin vücudunuza da onu yapar “dedi.

راویان این را به ظاهر برده‌‌اند ** هم بر آن صورت قناعت کرده‌‌اند

Bu hadisi rivayet edenler, zahirî manasını vermişler ve yalnız zahirî manasıyla kanaat etmişlerdir.

بی‌‌خبر بودند از جان آن گروه ** کوه را دیده ندیده کان بکوه‌‌ 2050

Onların halden haberleri yoktur. Dağı görmüşler de dağdaki madeni görmemişlerdir.